Solargraph project 2011/06/21 – 2011/12/22

Afgelopen zomer startte ik een langdurig fotoproject om een solargraph te maken. Een solargraph is een foto waarop het pad van de Zon aan de hemel is te zien van de langste tot de kortste dag van het jaar (of andersom). Hiervoor gebruik je een pinhole-camera die een half jaar lang één foto maakt. Een half jaar geleden hing ik 3 zelfgemaakte pinhole-camera’s op verschillende plekken in Eindhoven. De eerste twee hing ik op met een mooi uitzicht in een bos in Eindhoven, de laatste hing als experiment aan een lantaarnpaal in mijn eigen straat. Toen was het wachten, want pas 22 december zouden de solargraphs klaar zijn.

Afgelopen zomer startte ik een langdurig fotoproject om een solargraph te maken. Een solargraph is een foto waarop het pad van de Zon aan de hemel is te zien van de langste tot de kortste dag van het jaar (of andersom). Hiervoor gebruik je een pinhole-camera die een half jaar lang één foto maakt. Een half jaar geleden hing ik 3 zelfgemaakte pinhole-camera’s op verschillende plekken in Eindhoven. De eerste twee hing ik op met een mooi uitzicht in een bos in Eindhoven, de laatste hing als experiment aan een lantaarnpaal in mijn eigen straat. Toen was het wachten, want pas 22 december zouden de solargraphs klaar zijn.

Vol nieuwsgierigheid naar het resultaat probeerde ik geduldig af te wachten. Regelmatig controleerde ik of alles nog goed was met de camera’s. Of ze bijvoorbeeld niet bewogen waren na de zware storm. Want de foto zou alleen lukken als de camera’s netjes stil op dezelfde plek bleef hangen. Maanden ging het goed met mijn pinhole-camera’s. Tot ik drie weken geleden ontdekte dat de twee pinhole-camera’s in het bos door iemand weggehaald waren. Bij de een was zelfs de dode boom waar ik hem aan had vast gemaakt omgetrokken. En bij de ander lag het tape nog op de grond. Duidelijk niet iemand die dit uit liefde voor de natuur deed. Het is zo ontzettend jammer dat ik niet deze solargraphs heb kunnen zien. Echt zonde van zo’n leuk project!

Ik had de mooiste foto’s graag gebruikt om kinderen in de regio Eindhoven tijdens de sterrenkundegastlessen die ik geef meer te vertellen over de stand van de Zon en de seizoenen. Want dat is precies wat er op een solargraph te zien is. Tijdens de langste dag van het jaar – in de zomer – staat de Zon op haar hoogste punt. En een half jaar later staat de Zon op het laagste punt. Dit komt doordat de as van de Aarde niet precies rechtop staat, maar een hoek maakt met het vlak waarin de Aarde om de Zon draait. Nu tijdens de winter zitten wij in Nederland op Aarde op het halfrond wat van de Zon af wijst en zien we de Zon op het laagste punt. En in de zomer wijst ons halfrond juist naar de Zon toe, zien we hem hoger aan de hemel en blijft het langer licht.

Op de solargraph hierboven is te zien dat de Zon elke dag een stukje lager langs komt. En je ziet ook op welke momenten het bewolkt was. De pinholecamera heeft dag en nacht ‘aan’ gestaan. En heeft dus ook ’s nachts de foto gemaakt. Maar omdat er ’s nachts veel minder licht is buiten is daarvan weinig op de foto achter gebleven.

Meer over dit project kun je vinden op mijn website. Mocht je nog een mooie locatie weten voor een solargraph, mail of tweet me gerust. Voor bijzondere locaties heb ik nog een aantal pinhole-camera’s beschikbaar. De pinhole-camera’s kunnen binnen of buiten hangen met uitzicht op het zuiden.