Balans goederen over spoor en bouwen in spoorzones

PERSBERICHT Gemeente Eindhoven:

Balans tussen goederenvervoer spoor en bouwopgave in spoorzones

Provincies en gemeenten overhandigen position paper aan staatssecretaris Van Veldhoven

Op 9 juli 2020 bracht staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven een werkbezoek aan Eindhoven. Gedeputeerde Christophe van der Maat, wethouder Monique List-de Roos van gemeente Eindhoven en wethouder Helm Verhees van gemeente Deurne spraken met haar over de spanning tussen de verstedelijksopgave, het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor en leefbaarheid.

Een van die plekken waar dit samenkomt is Brainport Eindhoven. Deze regio ontwikkelt zich in razend tempo. Er is een grote behoefte aan het realiseren van woningen in de spoorzone. Wethouder List-de Roos benadrukte dat deze bouwopgave voor de regio Eindhoven is vastgelegd in de nationale Woondeal. Dit betekent dat er de komende jaren ca. 15.000 woningen in de directe nabijheid van het spoor gebouwd en ontwikkeld worden. Ook in de spoorzones van de andere steden en dorpen aan de Brabantroute is de woningbouwopgave groot.

Naast deze bouwopgave bestaat ook een grote nationale ambitie voor het stimuleren van het goederenvervoer per spoor. Verantwoorde groei van deze vorm van transport is belangrijk, want al deze goederen per weg vervoeren is geen optie. Om beide ontwikkelingen mogelijk te maken moeten de betrokken partijen samen zoeken naar oplossingen. Dit is een lastige puzzel. Provincies en gemeenten dringen daarbij aan op constructieve oplossingen, zoals beschreven in het position paper ‘Basisnet in balans’ dat gedeputeerde Van der Maat aan de staatssecretaris overhandigde.

Dit position paper is gezamenlijk geïnitieerd en opgesteld door gemeenten en provincies in Zuid-Nederland. Voorgesteld wordt om op de korte termijn bijvoorbeeld de Betuweroute optimaal te gebruiken. Voor de langere termijn wordt de oplossing onder meer gezocht in het verplaatsen van het vervoer van gevaarlijke stoffen van het spoor naar het water of via buisleidingen en het realiseren van de zogenoemde Goederenruit. Zuid-Nederland wil met de staatssecretaris komen tot een maatregelenpakket met een zorgvuldige balans tussen ruimte, woningbouw, vervoer, hinder, economische belangen en veiligheid.

Het is een gezamenlijke opgave van het Rijk, vervoerders, ProRail en de regio om ervoor te zorgen dat het spoorvervoer verantwoord kan groeien, maar ook om mogelijk te maken dat inwoners op een veilige en leefbare manier langs het spoor kunnen wonen, werken en verblijven. Investeren in het spoor heeft een positief effect op het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid zowel ten behoeve van het spoorgoederenvervoer als het personenvervoer.

De staatssecretaris heeft met de bestuurders afgesproken terug te komen op het position paper in de overleggen in het kader van basisnet en het Toekomstbeeld OV

—— einde persbericht ——-

Dus als je alle blabla weglaat dan is dit het probleem:

1. De nationale en provinciale overheden  willen meer (gevaarlijke) goederen over het spoor vervoeren van de zeehavens naar Duitsland. Dat moet over de Betuwelijn, maar ook dwars door Eindhoven.
2. Eindhoven wil juist vlak langs het spoor 15.000 nieuwe woningen bouwen in hoge gebouwen. 

Dat levert een bestuurlijk dilemma op, want wie moet er nou inleveren op zijn/haar drang naar groei en groter en meer en hoger?

@1.

Er is een nieuw boekje “basisnet in balans: veilig en toekomstbestendig goederenspoor in Zuid-Nederland” waar in moet staan wat de grenzen zijn aan dat vervoer. Dat boekje staat in het bovenstaande persbericht aangekondigd en is daar gepresenteerd maar het is nergens online te vinden, dus we weten niet wat er bekokstoofd wordt.

Wel krijg ik de indruk dat de versie van dat boekje uit 2018 de grenzen goed aangaf, maar dat die grenzen door Berenschot opgerekt moesten worden omdat er te veel te vervoeren was. De grens was 110 treinen en toen het er toch meer werden ging ‘dus’ de grens aan de haal. We kennen de truc van het aantal vliegbewegingen bij Welschap.

Het inschatten van risico’s is lastig, maar als er een trein met propaan uit de rails loopt naast een houten gebouw van 150 meter hoog (gepland op de Dorgelolaan) dan zijn volgens mij de rapen toch wel aardig gaar voor de bewoners. En volgens de Wet van Murphey gebeurt zo’n ongeluk altijd op de plaats waar het de maximale schade veroorzaakt. Dat is een wetenschappelijk niet verantwoorde Wet, maar ik heb het te vaak zien gebeuren om het te negeren.

@2

In Eindhoven wonen en werken allemaal héél verstandige mensen. We heten toch niet voor niks Brainport! Dus als we zien dat er toch wel veel vieze stofjes met de trein dwars door Eindhoven reizen, dan zou je toch verwachten dat we een beetje uit de buurt van het spoor blijven met nieuwe gebouwen voor wonen en werken.

Maar helaas heeft Eindhoven daar een blinde vlek en verzinnen we een metropool met hoogstedelijke allure zo dicht mogelijk bij het spoor. Het Fellenoord, Strijp, de parkeerplaats bij de VVV, de parkeerplaats bij de Effenaar, langs de prof.dr. Dorgelolololaan wordt allemaal zo hoog mogelijk volgebouwd met zo veel mogelijk woningen en kantoren. Dat is geen risicospreiding meer, dat is het stapelen van risico’s.

Onze hoogbouwrebellenclub van EHVXL heeft een nieuwe website gemaakt met een mooi interaktief kaartje waar alle nieuwe hoogbouw ingetekend staat. Je ziet daar dat de meeste gebouwen lekker dicht langs het spoor staan. Kijk zelf maar eens op: https://ehvxl.nl. Dit is een screenshot van die site:

We willen de gemeente Eindhoven toch niet een Darwin Award kunnen uitreiken? Dat lukt vast niet want er zijn vijf voorwaarden waaraan voldaan moet worden om in aanmerking te komen voor een Darwin Award:

1. De genomineerde moet overleden zijn.
2. De genomineerde daad moet een geval van een verschrikkelijk slecht inschattingsvermogen zijn.
3. De dood of verminking moet zelf toegebracht zijn. Iemand anders doden of verwonden is niet geldig.
4. De genomineerde moet een volwassene zijn zonder psychische handicap of achterstand.
5. De gebeurtenis moet te verifiëren zijn.

In ons geval gelden alleen voorwaarde 2 en 4.

Voorwaarde 1 en 3 zijn het lastigst, want ik kan me niet voorstellen dat de Eindhovense beslissers zelf zo dicht bij het spoor zullen gaan wonen. Daar hebben ze andere sukkels voor.

Voor voorwaarde 5 moeten we gewoon nog een paar jaar wachten tot het een keer echt mis gaat.