Bouwbevel in the making

Na een avondje gemeenteraad Eindhoven lijkt de kogel toch grotendeels door de kerk: we gaan naar alle waarschijnlijkheid hoogschalig heien! Ik begrijp het niet en dat begrijp ik, want ik verbaas me wel vaker. Het woningtekort is een complex probleem met meerdere dimensies en elke beslissing kent consequenties. Afhankelijk van de uitgangspunten komt er een gewenst resultaat. Groei van het aantal inwoners blijkt voor vrijwel alle partijen het belangrijkste doel of op z’n minst een vanzelfsprekendheid. Dat heeft gevolgen voor de stad zoals we haar nu kennen. Ik moest denken aan een eerdere werkomgeving.

Carismatisch
Toen bij NedCar in Born de Mitsubishi Carisma werd gebouwd, gebeurde dat gelijktijdig met auto’s van het Zweedse Volvo. Er was sprake van een groot verschil in productieplanning. Waar de Zweden een auto pas assembleerden als de klant bij een dealer de handtekening zette, daar ging dat bij de Japanse sales-verantwoordelijken op basis van prognoses. Dat laatste ging ver want niet alleen werd het aantal en de kleur op voorhand gedefinieerd maar ook de uitvoering met betrekking tot motorisering en binnenbekleding. Het resultaat was dat bepaalde Mitsubishi’s zeer slecht te verkopen waren maar de Carisma’s in het bijzonder. Er werd gebouwd voor een niet bestaande koper, maar dat kwam vast goed want de Japanners hadden een goed doel: toename van het aantal Mitsubishi-rijders. Diezelfde fout maakte Volvo niet. Een toename van het aantal Volvo-rijders werd wel bereikt; juist door eerst naar de klant te luisteren.

Aannames
Ik kon destijds niet achterhalen hoe de verkoopverantwoordelijken van Mitsubishi tot hun voorspellingen kwamen. Wel liet het zich raden als je door de productiehallen liep. Een echte Carismakoper houdt van rood, blauw-achtige bekleding, een chromen sierlijstje en een 1.6 benzinemotor. O ja, en wieldoppen in plaats van hippere lichtmetalen velgen. Dat is in de automobielproductie van nu haast ondenkbaar.

Bij de productieplanning van de gemeente Eindhoven weten we dat ingezet wordt op groei, groen, appartementen en een autoluwe binnenstad. Het kan niet anders of het aantal inwoners neemt op deze manier toe. Voor ik het vergeet: het blauw komt ook terug! Er stroomt straks weer een kabbelend beekje dat uitmondt in de deels volgebouwde Dommel.

Brood op de plank
Rondom de fabriek van NedCar stonden jarenlang rode Carisma’s geparkeerd. Waarschijnlijk niet steeds dezelfde hoor, maar het ging met de verkoop maar langzaam en uiteindelijk stopte de productie in 2004. Een kleine 400.000 exemplaren rolden er van de band vooral dankzij een aanpassing in diezelfde productieplanning. Negen jaar had de Carisma voor brood op de plank gezorgd bij pakweg 6000 huishoudens. Dat laatste is natuurlijk fantastisch, want werkgelegenheid is keihard nodig, nog steeds. De regio Sittard-Geleen was in grote mate afhankelijk van de autobouwer én al zijn toeleveranciers. Rond het millennium werkten 6.500 mensen binnen de poorten van NedCar, bij de lokale toeleveranciers waarschijnlijk nog eens 4.000. Toch is het na 2004 met een groot deel van die omringende activiteit gedaan en NedCar zelf overleeft het misschien ook niet. De economie is als de rand van een Bermuda-driehoek: je kunt de omstandigheden bijna altijd voorspellen, maar het lukt je niet altijd.

Andere regio, zelfde les
Natuurlijk is Eindhoven geen Born of Sittard. En uiteraard raakt High Tech nooit achterhaald, want dan is het geen hoogstaande technologie meer. En toch vraag ik me af of ASML en Philips hier blijven doen wat ze doen. En datzelfde geldt voor de landelijke politiek: blijft de Brainport-geldpers in de Hofstad onvermoeid draaien? Bij de raadsvergadering die gisteren digitaal te volgen was blijkt de aanname van continuïteit breed aanwezig. Financieel kan het niet op, zo is de heersende mening. Bovendien is er een solide basis met een kasboekje dat al twee jaar op orde is!

En toch
Wie betaalt straks het groenonderhoud (er was een reden waarom veel groen verdween, weet u nog…)? Wie compenseert Q-Park voor het sluiten van de parkeergarages (er was een reden waarom de gemeente niet het beheer deed, weet u nog)? Wie vult het wegvallen van parkeerinkomsten van de gemeente aan? Wat nu als ASML-ers uit het buitenland besluiten veel meer in datzelfde buitenland te blijven wonen omdat ASML bepaalde activiteiten elders onderbrengt, bijvoorbeeld in Azië? Of ‘DAF’ die zijn biezen pacct omdat produceren elders makkelijker, goedkoper of gewoon slimmer is? Of door iets onwaarschijnlijks als een economische crisis door, nóg onwaarschijnlijker, de gevolgen van een pandemie?

Toch weet de Eindhovense politiek dat die bijna 10.000 appartementen er moeten komen. Gelukkig hebben we in Eindhoven een heel goede sales en marketingverantwoordelijke aangesteld. Eindhoven wordt de tweede Maasstad, de Winy Maasstad. Alles komt vast goed, al is het maar omdat de preferente kleur van de bouwmaterialen niet rood zal zijn. Daar was ik even bang voor. U snapt nu waarom.

Naschrift:
Het gebrek aan vuurwerk tijdens de vergadering van gisterenavond werd een paar uur later goedgemaakt door Biden en Trump. Ik hoop dat wethouder Torunoglu nog even blijft, want of ik het nu eens ben met zijn beleid of niet, hij stelde zich respectvol op en met het oog op verbinding. Dat gaat elders wel eens anders. Echt moeilijk krijgt zijn partij (PvdA) het wellicht als de oorspronkelijke achterban alsnog geraakt wordt door de crisis. Gelukkig heeft de werkloze Eindhovenaar van straks wel een prachtige skyline om van te genieten. En een flatje voor het bloeden…

Voor de jonkies
André van Duin en de Mitsubishi Carisma waren ooit bijna vriendjes. En Nederlandse huiskamerramen hingen ooit vol met Carisma-reclame. Share the Vibe maar dan anders.