De ondergang van 50PLUS: Liane den Haan

De aanloop

Het is naar mijn mening al langere tijd niet zo best gesteld met onze parlementaire democratie. De partij 50PLUS is exemplarisch voor het verval binnen ons politieke bestel. Personen die in het openbaar ruzie met elkaar maken en echte problemen die niet worden opgelost.

Tijdens de huidige formatie zien we dat ‘de poppetjes’ weer veelvuldig met elkaar bezig zijn. Wilders, Yeşilgöz, Van der Plas en ook veel andere politici sneren er op los. Dat gebeurt ook nogal eens online. Elon Musk heeft Twitter niet voor niets hernoemd naar X. Het was al een zinkend schip. Nu is het meer een bouwvallig verlaten kerkhof, vandaar het omgevallen kruisje.

‘Als dat zo zou zijn, was ik niet verkozen.’ – Jan Nagel

Terug naar 50PLUS. Hoeveel ruziënde 50PLUS-politici kunt u opnoemen? Men denkt waarschijnlijk al snel aan Henk Krol, Geert Dales of Jan Nagel. Meneer Nagel heeft de nodige ervaring met het (mede) oprichten van politieke partijen. In 2009 stond hij aan de wieg van 50PLUS (opgericht als OokU). De partij boekte aanvankelijk een aantal overwinningen, maar na circa 15 jaar kun je toch wel stellen dat 50PLUS geen blijvend succes is geworden. Toen Nagel voor de vierde keer werd verkozen tot voorzitter werd hem gevraagd of hij geen onderdeel van het probleem was. Het antwoord sprak boekdelen. De leden zouden hem toch niet verkiezen als dat het geval zou zijn (Mebius, 2020). De problemen met Krol, Dales, Nagel, Norbert Klein en meerdere anderen lieten al zien dat de partij elk moment kon imploderen.

Uiteindelijk gebeurde dit pas echt na het hoofdstuk ‘Den Haan’.

Liane den Haan

Henk Krol was weg en er moest een nieuwe lijsttrekker worden gevonden voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. In oktober 2020 werd Liane den Haan door de partijleden tot lijsttrekker verkozen. Niet voor het eerst in de partijgeschiedenis stapten er een aantal partijprominenten uit de partij.

“Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt.” – Liane den Haan

Er was heibel tussen Den Haan en de nummer 3 op de kandidatenlijst, Ellen Verkoelen (RTL Nieuws, 2021). De partij verloor bij de verkiezingen 3 van de 4 zetels. Na een korte tijd in de Tweede Kamer te hebben gezeten namens 50PLUS, verliet Den Haan de partij. Ze bleef als ‘zetelrover’ wel lekker op haar stoeltje zitten. Misschien had ze dat van Henk Krol afgekeken.

In de zomer van 2021 kwam mevrouw Den Haan in opspraak vanwege een ontmoeting die ze had met een minister van de republiek Noord-Cyprus. Deze republiek is internationaal niet-erkend. Ik plaatste destijds een reactie op een bericht dat mevrouw Den Haan zelf op Instagram had gezet. De foto waarop Den Haan naast de Noord-Cypriotische minister zit met een Turkse vlag op de achtergrond deed mijn wenkbrauwen fronsen.

In mijn reactie maakte ik een vergelijking. Als ik het mij goed herinner, stelde ik dat dit toch eigenlijk vergelijkbaar was met een denkbeeldige situatie waarin een Tweede Kamerlid gezellig in gesprek zou gaan met een functionaris van de bezette Krim (toen nog niet wetende dat Rusland een gehele invasie van Oekraïne zou beginnen). Vriendschappelijk contact met de bezetter van een gebied of een land lijkt mij verre van gewenst. In eerste instantie werd mijn reactie nog, waarschijnlijk per ongeluk, leuk gevonden door mevrouw Den Haan. Enkele momenten later werd mijn reactie verwijderd. Blijkbaar was mijn terechte vergelijking toch niet helemaal in goede aarde gevallen.

“Het was een informeel bezoek als privépersoon.” – Liane den Haan

Mevrouw Den Haan noemde het in het Algemeen Dagblad een informeel bezoek (Quekel, 2021). Dat nam niet weg dat Cyprus het als een provocerende actie zag. De ambassade van Cyprus diende zelfs een klacht in bij de Nederlandse regering (Bollen, 2021).

Tweede Kamerverkiezingen 2023

Bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen wist de partij geen zetels te bemachtigen. Het gedoe bij de partij had zich op niet fraaie wijze voorgezet. Catherine Keyl wees wijselijk het lijsttrekkerschap af en Hugo Borst zag af van een rol als lijstduwer (De Goede, 2023).

Er waren twee nieuwe kemphanen opgestaan, Jorien van den Herik en Gerard van Hooft. Van Hooft werd geroyeerd, maar dat werd door de rechter teruggedraaid. Van den Herik steunde Ellen Verkoelen als kandidaat-lijsttrekker. Verkoelen, die eerder al eens een conflict met Den Haan had gehad, trok aan het kortste eind. Van Hooft, die eerst nog door de politie bij een partijcongres werd verwijderd, werd uiteindelijk toch de lijsttrekker (NOS, 2023).

Het leverde ten slotte niets op, behalve dan het echte (misschien wel definitieve) einde van 50PLUS in de Tweede Kamer. De partij gaat waarschijnlijk de geschiedenisboeken in als de partij van de ruzie en de chaos.

Bronvermelding: