Economische vlucht uit de stad, ook uit Eindhoven?
Gezinnen ontvluchten de stad… ook in onze regio?
In de Volkskrant stond vandaag een artikel over de vlucht van jonge gezinnen uit de grote steden. In “Jong gezin verruilt stad vaker voor goedkopere randgemeente” schrijft de krant niet over Eindhoven en haar randgemeenten maar ik moest wel meteen aan onze regio denken. De tendens die ik dagelijks waarneem is dat steeds meer gezinswoningen opgeknipt worden in 3 appartementen voor expats of 6, 7 en soms nog meer kamers voor de studerenden alhier. Eindhoven is dadelijk booming, maar zonder baby’s.
Dat is een ontwikkeling waarover we ons zorgen moeten maken omdat het aantal particuliere gezinswoningen ook in Eindhoven onder druk zal komen te staan. In sommige delen van Eindhoven tekent die tendens zich nu al af. Persoonlijk word ik daar niet vrolijk van omdat een kinderloze wijk eenvoudigweg minder gezellig is, maar ook doordat onbedoeld een bepaalde scheefgroei ontstaat: gezinswoningen die via een coöperatie worden verhuurd houden de oorspronkelijke woonfunctie (gezinnen), terwijl de particuliere markt verandert. Hierdoor daalt dus niet alleen het aantal kinderen in de wijk, maar ook wordt de samenstelling van de kinderpopulatie eenzijdiger.
Onderwijs en sportverenigingen
Het betekent bijvoorbeeld voor basisscholen dat heel goed gekeken moet worden wat het toekomstig leerlingaantal zal zijn, maar ook of het onderwijsaanbod en de uitgangspunten voldoende meebewegen met de veranderende samenstelling van de groep leerlingen. Ook het aantal nieuwe leden bij sportclubs zal door deze ontwikkeling worden beïnvloed en daarmee mogelijkerwijze ook de vanzelfsprekendheid van de club als geheel.
Toename verkeer
Met een ander effect probeert Eindhoven al jaren goed om te gaan: het aantal mensen dat graag in Eindhoven werkt, winkelt of ter recreatie de stad bezoekt moet er hoe dan ook geraken. Ter overbrugging van de afstand tot het centrum van Eindhoven wordt voorlopig ook nog steeds de auto gebruikt. Een vlucht naar de randgemeenten leidt onherroepelijk tot een toename in het autoverkeer en de daarmee samenhangende problematiek.
Toffe lofts en kleine kamers
Het is dan ook met geremd enthousiasme dat ik de hang naar meer lofts, appartementen, studentenhuisvesting aanschouw. De ziel van de stad verandert en ik snap dat die ontwikkeling niet te stoppen is, maar een stad met steeds minder kinderen… dat lijkt me toch geen goede doelstelling. Het zou wel kunnen verklaren waarom de gemeente per se af wil van een bad voor kinderpret, al heb ik de factor ‘afname gezinnen met kinderen’ in geen enkele berekening voorbij zien komen.
Naschrift: de foto van een baby in een gloeilamp is een reclamefoto uit 1944 van ‘Mennen Baby Powder’, een Amerikaanse talkpoederfabrikant. De boodschap: de desinfecterende werking van Mennen beschermt je tegen bacteriën en ziektekiemen alsof…
Een ander effect van de woningschaarste is stijging van de woningprijzen die niet alleen doorstroming van ‘scheefwoners’ belemmert, maar ook een fictieve rijkdom veroorzaakt bij huizenbezitters. Een soortgelijke ontwikkeling heeft in de jaren rond 2000 geleid tot de monetaire bubble die vervolgens is uiteengespat in een grote crisis. Regeren is vooruitzien, maar voor de woningbouw is een langere termijn nodig dan het vier-jaren-perspectief van veel politici.
Hallo René, dankjewel voor je reactie. We lijken er maar niet van te leren en ik vrees dat Amsterdamse taferelen ons in het verschiet liggen, De huizenmarkt aldaar slaat door. Het is natuurlijk de werking van de markt en ik ben dan ook benieuwd of die zich laat sturen door goedbedoelde initiatieven. Ik zou bijna zelf mijn huis te koop zetten maar ja, wie wil er nou weg uit het idyllische Gestel?
Niet alleen een fictieve rijkdom, op basis van de gestegen waarde van je huis word je via de WOZ ook nog eens zwaarder belast. Waarbij ik me kan voorstellen dat gepensioneerden door die steeds hogere WOZ moeite hebben om die bedragen nog op te hoesten. Zeker als ze een klein pensioentje hebben en met veel moeite dat huis bij elkaar gespaard en afbetaald hebben. Terwijl je op die verhoogde WOZ als gevolg van die gestegen marktwaarde stijging geen enkele invloed hebt.
Daarbij speelt het ook nog eens een rol dat startende koppels die weg willen uit hun (te)kleine appartementje naar een eengezinshuis in Eindhoven heel veel jaren ingeschreven moeten staan voor ze in aanmerkingen komen. Om het nog maar niet te hebben over de onmogelijkheid om een enigszins betaalbaar huis te kopen omdat een hypotheek niet verstrekt wordt gezien het inkomen als zzp-er.
Door de schaarste zijn de huizen onbetaalbaar geworden. Hoe nu moeten de voor een stad onmisbare mensen met een laag of gemiddeld inkomen aan woonruimte komen? Waar moeten bijvoorbeeld de werknemers wonen die het openbaar vervoer draaiende houden? Of de politieagenten? De verpleegkundigen, onderwijzers en leraren, schoonmakers en vuilnisophalers? Die moeten we toch dichtbij ons in de stad houden?
De woningnood uit de vijftiger jaren is weer in volle omvang terug. Eindhoven zou een plan van aanpak moeten maken, waarbij dusdanig flexibel gebouwd wordt dat woningen opnieuw ingedeeld en vergroot of verkleind kunnen worden voor gezinnen met kinderen of ouderen. Een mooie opdracht voor de slimste stad, nietwaar?
Blijft nog de vraag over of Eindhoven met 227.100 inwoners op 1 januari 2017 genoeg heeft aan 9.000 nieuwe woningplannen tot 2025