Het Tongelreep 2.0-toneel
Bron: youtube
Voor wie het nieuws een beetje gevolgd heeft: zwembad De Tongelreep wordt omgebouwd van een waterpretpark voor gezinnen naar een gezinsbad zonder waterpret. Daartoe werd in nauwe samenspraak met alle betrokkenen een brede ontwikkelaanpak toegepast waarbij allerlei doelgroepen en de zwemverenigingen werden uitgenodigd mee te denken. Die samenwerking resulteerde uiteindelijk in een plan met drie bassins waarvan het grootste bad een lengte krijgt van 25 meter. Op 4 december jl. dachten de verschillende vertegenwoordigers met trots hun plan (en dat van de gemeente) te kunnen presenteren. Het liep anders…
Boze brief
Vrijdag 1 december viel een brief op de mat bij wethouder Wedemeijer en van de verschillende fracties. De KNZB, meer specifiek de technisch directeur, uitte daarin zijn onvrede over het gezamenlijke voorstel. Het was toch echt anders dan de KNZB had verwacht. Dat is vreemd, aangezien alle betrokkenen aan tafel hadden kunnen, mogen en moeten aansluiten. Daar had de heer Wedemeijer (SP) uitdrukkelijk toe opgeroepen. Al meer dan een jaar weet ook de KNZB dat het pretzwembad wachtte op herontwikkeling nadat wethouder Schreurs (D66) het subtropisch zwemparadijs sloot. Het onderwerp dat de KNZB in de brief gebruikte was in ieder geval veelzeggend: ‘Nieuwbouwplannen zwemstadion Eindhoven’. Dat ligt naast De Tongelreep, voor alle duidelijkheid.
Vreemd
Uit de opnames die inmiddels terug te luisteren zijn blijkt dat de vertegenwoordiger die namens de Eindhovense Sportraad deelnam aan het gezamenlijk ontwerpproces in ieder geval gedurende een jaar de (deel)plannen had afgestemd met de grootste zwemwaterhuurder van het complex: PSV Zwemmen en Waterpolo. Daaruit was nooit een signaal van onvrede voortgekomen. Het was mede daarom interessant om te beluisteren wat de KNZB bij de inspraakavond van 4 december zou gaan melden.
Vreemder
Na een korte verhandeling over de gevolgen van nieuwe BTW-regelgeving aangaande sport, werd door de voorzitter een viertal insprekers genoemd. Twee daarvan bleken het niet eens met het geco-creëerde plan dat, op een hamerslag na, klaar leek. Vreemd genoeg was geen van beiden de heer Cats die als technisch directeur van de KNZB wél de brief geschreven had. Iedere andere KNZB-representant ontbrak. De eerste criticaster bleek Marcel Brands te zijn namens het hoofdbestuur van PSV Zwemsporten, de tweede was Cees-Rein van den Hoogenband, aanwezig in zijn hoedanigheid van sportambassadeur van de gemeente Eindhoven. Beide heren zaten er dus niet namens de KNZB.
Nog vreemder: beetje zitten slapen
De heer Brands hield een betoog waarom het toch echt over een andere boeg moest met Tongelreep 2.0. Niet een 25-meter bad maar een 50 meter bad moest er komen. Het belangrijkste argument daarvoor was een tekort aan beschikbaar zwemwater voor het CTO Waterpolo dat vanaf 2018 gepland staat. CTO staat voor Centrum Topsport en Onderwijs. Ook kampt het schoonspringen met een ledenstop. Na enkele minuten gaf de heer Brands het woord door aan de heer Van den Hoogenband, die eerder door de voorzitter abusievelijk werd geïntroduceerd als zou hij spreken in de hoedanigheid van chef-arts van TeamNL.
De heer Van den Hoogenband legde uit dat De Tongelreep nu exact hetzelfde dreigt terug te krijgen als waar het mee gestopt was. Daarbij doelde hij op de drie baden-opzet zoals in gezamenlijkheid zorgvuldig en specifiek waren ontworpen gedurende het afgelopen jaar. Letterlijk zei hij: ‘Eigenlijk bedoel ik te zeggen, dat ik het een ongelooflijk slecht plan vind.’ De link tussen het betoog van de Eindhovense sportambassadeur en de KNZB bleek halverwege Van den Hoogenband’s betoog: de KNZB zegde toe ‘langdurig en intensief’ gebruik te zullen maken van het door hen gewenste alternatieve multifunctionele 50-meter bad. Ook de heer Van den Hoogenband bracht het aanstormende CTO-waterpolotraject ter sprake, aangevuld met wat doelgroepen als mensen die revalideerden na hartproblemen en mensen die in open water kilometers zouden gaan zwemmen voor goede doelen. O ja, en voor ALS-patiënten waren er ook mogelijkheden in de toekomst.
De grote vraag was natuurlijk: waarom is dat niet gezegd tijdens een van de vele bijeenkomsten of in het onderlinge overleg met de vertegenwoordiger van de Eindhovense Sportraad. De heer Van den Hoogenband gaf aan dat ze toch een beetje hadden zitten slapen, waarbij hij zich alsnog min of meer excuseerde omdat het nu dus eigenlijk al twee voor twaalf was.
Toch nóg ietsje vreemder: Wie ben ik?
Nadat de heren Brands en Van den Hoogenband hun warme aanbeveling voor een totaal ander plan hadden geventileerd stelde één van de raadsleden de vraag of er nu wel of geen concreet alternatief plan was. De heer Brands had aangegeven dat dat zo was. Daarop werd gevraagd naar het bestaan van een bijbehorende financiële onderbouwing.
De heer Van den Hoogenband begint zijn antwoord met: “Nou praat ik even namens de KNZB, dus ik voel de priemende ogen in mijn rug van André Cats”, om vervolgens aan te geven dat de bond nog geen concrete financiering kan voorleggen maar dat in de brief wel concrete plannen zijn opgenomen. Was de KNZB dan nu toch aanwezig? Even later werd door Van den Hoogenband gevraagd aan de heer Cats om bevestiging op een ander punt. De KNZB was er dus wel, maar sprak niet in. En feitelijk deden de heren Brands en Van den Hoogenband dat min of meer wel, maar gaven niet formeel aan dat namens de KNZB te doen. Eh…
De heren Brands en Van den Hoogenband (vooraan), de heer Cats (groene trui, erachter)
Inconsistenties
Wie zich wat dieper verdiept in de argumentatie stuit op een aantal zaken. Ter voorkoming van een discussie over rollen en etiketten voeg ik de heren Cats, Brands en Van den Hoogenband samen en noem hen ’tegenstanders’. Eigenlijk zijn het voorvechters van een zogenaamd ‘5021 Gewoon Zwemmen’-bad, waarmee de KNZB al een aantal jaren aan de weg timmert om de zwemsport te bekrachtigen. De naamgeving is afgeleid van de afmetingen 50×21 meter. In Eindhoven zou het eigenlijk gaan om een 50×30 variant.
1. Slaaplobbyen
Allereerst is de stelling dat men eenvoudigweg heeft zitten slapen niet waar. In de brief die Cats op 30 november jl. stuurde aan wethouder Wedemeijer valt te lezen (en ik citeer): “In de afgelopen maanden hebben vertegenwoordigers van de KNZB meermalen contact met u en uw ambtelijke medewerkers gehad over de nieuwbouwplannen. Dit waren goede gesprekken waarbij heel nadrukkelijk een ander nieuwbouw alternatief besproken werd dan het voorstel met verschillende losse doelgroepen baden dat nu als voorstel op tafel ligt.”
Toen deze aanpak niet leidde tot het beoogde resultaat werd in allerijl de brief opgesteld en een inspreekmogelijkheid aangevraagd en geboden. [BL: Kleine toevoeging, later geplaatst: eerst dus buiten de afgesproken route om en toen dat niet bleek te lukken, alsnog in de openbaarheid].
2. Iedereen akkoord en betrokken, toch?
Daarnaast is het duidelijk dat PSV Zwemmen en Waterpolo herhaaldelijk de kans heeft gehad om mee te denken en mogelijkerwijze langs die weg een ander soort zwembad te bewerkstelligen. Tot aan de brief van de KNZB van 30 november jl. was van enig bezwaar van de kant van de tegenstanders inclusief PSV Zwemmen en Waterpolo niets bekend bij de Eindhovense Sportraad noch bij andere betrokkenen. ‘Vom Westen nichts neues’, moeten de samenwerkende belanghebbenden gedacht hebben, terwijl feitelijk een traject van beïnvloeding op een heel ander niveau gaande was.
3. Veel plannen, weinig écht concreet
De tegenstanders kunnen geen concrete plannen overleggen anders dan een ontwikkelingsprogramma voor waterpolo-topsport. De beslissing daaromtrent is in juni van dit jaar bekendgemaakt o.a. in het Eindhovens Dagblad. Opvallend is dat de andere grote zwemvereniging, De Eindhovense Watervrienden, een gebrek aan zwemwater niet onderschrijft. Ook vanuit de Eindhovense Sportraad wordt het watertekort niet herkend. Gedurende de middagen is het water van het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion sowieso niet overvol, getuige de kwestie rondom het baantjes trekken.
4. Baas in ‘eigen’ bad?
Een andere factor, die de Eindhovense gemeenteraad zeer goed moet beschouwen, is de stelling dat het beheer met de ‘5021 Gewoon Zwemmen’-constructie goedkoper zou kunnen uitvallen. Men gaat hierbij uit van een exploitatie die gedeeltelijk door verenigingen wordt uitgevoerd. Dat wil ook zeggen dat die verenigingen min of meer kunnen bepalen wie, wanneer, waar zwemmen kan. Tel bij dat gegeven op dat PSV Zwemmen en Waterpolo de grootste partij is en men begrijpt waarom andere partijen / doelgroepzwemmers minder enthousiast raken. Voor het recreatieve zwemmen is dat zeker geen must. Het is niet onwaarschijnlijk dat representanten van de KNZB ook vanuit de beoogde exploitatierol buiten de samenwerkingsgroep om hun invloed hebben trachten aan te wenden in de maanden voorafgaand aan het raadsvoorstel dat nu voor ligt.
De verkiezingen en de BTW helpen de raad een handje mee
De heer Cats heeft op 4 december namens de KNZB vanaf zijn toeschouwersplek instemmig geknikt op de vraag of een compleet financieel onderbouwd en geconcretiseerd plan binnen drie tot vijf maanden aangeleverd zou kunnen worden. Door de beslissing met een dergelijke termijn uit te stellen zal Eindhoven waarschijnlijk nóg een jaar langer zonder recreatief zwemwater zitten in het zuidelijke stadsdeel. Ongeacht de uiteindelijke uitkomst overigens, aangezien in maart 2018 verkiezingen plaatsvinden en politici in de aanloop daar naartoe zich meestal niet ‘handelingsbekwamer’ tonen.
Ten tweede heeft wethouder Wedemeijer alle aanwezigen kort bijgepraat over de aankomende hervorming inzake BTW-wetgeving omtrent sport. Ik spaar u de details, ook omdat die nog niet volledig duidelijk zijn, maar Wedemeijer kon wel aangeven dat tot medio 2019 de financiële gevolgen aanvaardbaar waren. Elke vertraging zal vanaf dat tijdspunt zal zéér waarschijnlijk hogere kosten met zich meebrengen onder andere door de te verwachten omslagsystematiek. Het kabinet voert de hervorming overigens in vanwege Europese wetgeving. Ook in dit daglicht bezien is elke vertraging een onwenselijke.
Het huidige raadsvoorstel vindt u alhier: Raadsvoorstel Ombouw Tongelreep
Bron: Geluidsopname voorbereidende bijeenkomst d.d. 4 december 2017 (publiekelijk toegankelijk)