Konkelfoezen onder gemeentelijke regie: wie volgt?

Het is opnieuw gelukt: het Eindhovens stadsbestuur heeft wederom de burger met een stalen gezicht voor de gek gehouden. Ditmaal betreft het de georkestreerde afwijzing van bezwaar door oudere Eindhovenaren tegen een reductie van zorguren. Op de website van het Eindhovens Dagblad valt te lezen hoe burgers met rechtsbijstand de kans op bezwaar werd ontnomen. Ondemocratisch maar reuze effectief, voor de gemeente Eindhoven dan, hè. Het intrigerende gekonkel wordt helder beschreven door Vanda van der Kooi: Eindhoven saboteerde jurist KBO; ouderen met rechtsbijstand afgewezen. Met een onbedoelde hoofdrol voor oud-rechter Bert van ’t Laar die veel ouderen bijstond en dat met pek en veren moest bekopen.

Niet de eerste keer
Mijn ergernis begon toen jaren geleden de kunstijsbaan ineens vogelvrij werd verklaard. Te duur was de accommodatie, een bouwval bovendien en ook was schaatsen eigenlijk iets uit de middeleeuwen. In werkelijkheid was er in het geniep door de ambtenaren al een nieuwe ijssportaccommodatie ontworpen tegen het Pieter van den Hoogenband Topsportzwemstadion. Doorgerekend was het hele gedoetje ook al en het enige wat nog moest gebeuren was een ‘ja logisch!’-reactie creëren van het Eindhovens publiek. Dat mislukte jammerlijk, ondanks een gepassioneerd betoog van Cees-Rein van den Hoogenband, waarna het beheer van de ijsbaan werd uitbesteed en het pretgedeelte van de Tongelreep voorgoed werd gesloten. Dat laatste was overigens ook een mooi stukje politiek theater wat met transparantie niets van doen had.

Tongelreep
De tweede keer dat het me opviel was bij de herontwikkeling van het Tongelreep familiezwembad. Ofschoon een schitterend nieuw plan het levenslicht zag, democratisch tot stand gekomen bovendien, kwam op het allerlaatste moment bijna een kink in de kabel. De topsportzwemmers en waterpoloërs van de KNZB konden eigenlijk niet goed genoeg trainen in het nieuwe bad. Dat was niet vreemd, want zijn hadden niet deelgenomen aan de besprekingen. Wel waren vertegenwoordigers van de zwemsport rechtstreeks bij de sportambtenaren aan het lobbyen geweest. Toenmalig wethouder Jakob Wedemeijer liet zich niet vermurwen door opnieuw Cees-Rein van den Hoogenband en toch, heel toevallig, werd het plan een paar jaar later alsnog ingeruild voor een topsport zwemcomplex. Er was, zo luidde de uitleg, geen bouwbedrijf te vinden voor het oorspronkelijke plan en Brainport wilde alleen meebetalen als het maar niet een familiezwembad werd.

Hoogbouwvisie / omgevingsvisie
We zien dezelfde moeilijk nog serieus te nemen nepdemocratie en gebrek aan transparantie bij het plannen van de bouw van een hele partij hoge woontorens met ongekend nieuwe woonvormen (?) in het Eindhovense stadshart. Inspraakrondes werden georganiseerd en de verslagen ervan klinken harmonieuzer dan het orkest van André Rieu. Anders dan de daadwerkelijke bezwaren wil in de notulen iedereen eigenlijk maar één ding: de lucht in en wel zo hoog mogelijk. ‘Het is nou eenmaal het meest voor de hand liggende scenario voor de Eindhovense woningnood’. In werkelijkheid doen we inspraak efkes voor de vorm en dan hup, die heipalen in de grond: ‘Op naar de 150 meter en er voorbij!’. 

Keukentafelgesprekken
Hoe liefelijk het woord ook klinkt, het was een actieronde die de ‘Plukze’-wetgeving als een halt-strafje deed verbleken. Keukentafelgesprekken werden de overlegmomentjes genoemd waarbij ouderen de afgelopen jaren te horen kregen dat de thuiszorg met veel minder tijd toch nog steeds hetzelfde of een hoger niveau zou bereiken. Anders gezegd: ouderen die thuiszorg kregen werden gekort op iedere mogelijke manier. Niet uren maar taken werden de norm en elke taak kon eigenlijk ook prima in minder tijd. Vaak in de helft van wat voorheen ‘de norm’ was geweest. Handjes op elkaar voor de nieuwe Eindhovense aanpak, behalve dan bij die ouderen die helder genoeg waren én rechtsbijstand hadden. Die lieten zich niet foppen. Althans dat dachten ze. Naarmate de gemeente Eindhoven in de gaten kreeg dat het wel eens tricky kon worden, bedacht men op het Stadhuis een list om het toch zo te laten lopen zoals gepland. Schandalig, maar ach: wie komt er ooit achter? Oud-rechter Van ’t Laar dus.

Politici met een ruggengraat 
Een andere opvallende gelijkenis bij alle van de hierboven beschreven aanfluitingen is het kordon of cordon aan woordvoerders. Deze eerstelijns buitenhouders zorgen ervoor dat geen enkel bewindspersoon een spontaan en mogelijkerwijs eerlijk antwoord formuleert. Het zou toch wat zijn als er gewoon eens een wethouder tussen zat die wél zelf reageren zou op feiten, ook als die minder prettig bleken. Het is wat democratie betreft al jaren armoe troef aan het Stadhuisplein. Een oudere wordt procedureel buitenspel gezet, breedtesporters kunnen de pot op en heel Eindhoven zit te wachten op een volgepropte hoogbouwzone rondom het NS-station.

De (digitale) Muppetshow (foto: youtube)

Digitaal hoogtepunt
Het toppunt is het digipanel:  Een schijndemocratische digitale versie van de Eindhovense Muppetshow waarin iedere deelnemer individueel een reeks Brexit referendum-achtige vragen krijgt om de beoogde beleidsroute te legitimeren. Die wijze van bevragen geschiedt overigens ook analoog. ‘Bent u voor of tegen betaald parkeren in uw straat?’ lijkt een logische vraag die prijkte op het huis-aan-huis bezorgde formulier in een Strijpse straat. Maar er zijn zoveel voorwaarden, mitsen en maren dat het antwoord lang zo simpel niet is.

Kernvraag
De belangrijkste vraag is of er in Eindhoven ooit nog een politicus zal opstaan? Iemand die wél echt ergens voor staat en dat ook nog eens transparant doet omdat hij of zij over een sterke rechte rug beschikt. Vooralsnog lijkt het er op dat de Triple Helix niet verder komt dan een exoskelet (in de vorm van één of twee woordvoerders) die de burgemeester en wethouders overeind houdt. Allemaal kei nodig om het gekonkelfoes buiten de pers te houden, maar zo waardeloos voor het vertrouwen van de Eindhovense burger. De Eindhovense vibe, de rode hoekige golf, begint langzaam maar zeker model te staan voor het gemeentelijk gekonkel. Niet goed voor het merk ‘Eindhoven’.

Naschrift:
Dat gekonkel en jokkenbrokpraktijken niet iets van de laatste tijd zijn bleek bijvoorbeeld in het ED van 2008. Hoe het Pieter van den Hoogenband Topsportzwemstadion bij elkaar werd gejokt. Voor scherpere foto’s verwijs ik graag naar de restanten op de website van het Eindhovens Dagblad. De tekst is waarschijnlijk wegbezuinigd, maar die vindt u hieronder.