Leg het maar eens uit

De knal galmt nog na in de woonkamers van raadsleden, wethouders, voor- en tegenstanders van District E. We zijn inmiddels bijna een week verder en ik zal niet de enige zijn die stomverbaasd is over de ‘handrem’ op het project. Eén ding vermoed ik wel: op deze manier gaat het eerstvolgende bouwbeslismomentje zeker niet verlopen.

De vraag is wat er dan specifiek anders zal gaan. Die vraag is makkelijker te stellen dan te beantwoorden. Om te snappen wat ik bedoel zou je eigenlijk iemand moeten hebben die dat nou eens objectief uiteen zet: wat zou er bij besluitvorming inzake nieuwe projecten inzake stadsontwikkeling anders moeten gaan dan nu.

Het simpele antwoord
Dinsdag ging het mis in een commissievergadering waarin bij het stemmen een aantal vertegenwoordigers niet de partijlijn van hun eigen fractie volgden. Zo ontstond een onverwachte meerderheid inzake het voorstel tot uitstel van District E. Let wel: ik schrijf uitstel. Het simpele antwoord zou dus kunnen zijn: “Voordat dit soort stemmomenten plaatsvinden moet de lokale partijtop duidelijker zijn wat van de afgevaardigden verwacht wordt.” Voor District E volstaat misschien een addendum, een papier dat toegevoegd wordt aan het oorspronkelijke besluit waardoor het project alsnog door kan gaan. De strekking: we komen er samen wel uit.

Het ingewikkelde antwoord
Een andere oplossing zou zijn dat het stappenplan dat door de gemeente standaard wordt ingezet dient te worden doorontwikkeld. En dat kan de regisseur van de stadsontwikkeling alleen zelf: het stadsbestuur, het college met de raad. Dat is lastig want ingewikkeld. En ingewikkelde dingen, die moet je kunnen uitleggen om er vervolgens iets nieuws mee te kunnen doen. Niet alleen kinderen willen dingen kunnen snappen, dat geldt ook voor burgers.

Hoe leuk zou het zijn om een ‘Sendung mit der Maus’ te maken waarin uitgelegd wordt hoe het gemeentebestuur van Eindhoven onze stad ontwikkelt. Voor wie ‘Die Maus’ niet kent, het is een soort Duitse versie van ‘Willem Wever’. Maar vanwege de intromuziek hou ik het op de Duitse oerversie van verklaartelevisie. “Mit heute, liebe Zuschauer: Wie baut man eine Stadt?” Gewoon een beschrijving van de besluitvorming binnen de gemeentegrenzen als het om grote projecten gaat. Zo’n beetje vanaf de eerste stap. Dat zou ook voor beginnende raadsleden een verademing zijn, want ingewikkeld is het!

Scenario
“Ja, dat doen we!”, hoor ik de nieuwsgierige DSE-bezoeker denken. Maar tegelijkertijd is een andere Eindhovense lezer minder enthousiast. Die wordt al moe bij de gedachte alleen al. En dan zijn er nog mensen die het per definitie niet prettig vinden als er een scenario wordt geschreven die de huidige processtappen in kaart brengt, en al helemaal niet als dat zorgvuldig gebeurt.

En toch is het nodig dat we weten welke mechanismen van invloed zijn op de gemeentelijke besluitvorming. Het gaat nu namelijk wéér mis, óók als de huidige hobbel door een kunstgreep wordt genomen. We zagen het bij de ijsbaan, bij de Tongelreep, De Vestdijk… Is het niet vanwege een eenzame burger die onverwacht gelijk krijgt dan is het vanwege gebrek aan geld of juist de overschrijding van het goedgekeurde budget met gemiddeld een factor anderhalf.

Wie
Maar wie pakt die handschoen op? Wie kan en wil het proces der stadsontwikkeling in kaart brengen inclusief rolspelers van binnen en buiten de gemeente . Pas als je dat beeld volledig hebt kun je het ook veranderen opdat het a) beter binnen het budget past en b) burgers vertrouwen houden in de Eindhovense overheid en c) goede dingen gebeuren. Ik ga zoiets voorlopig niet doen, al was het maar omdat mijn poging gedoemd is te mislukken. Wat ik ook ophoest, het zal als ‘onvolledig’ bestempeld worden, tendentieus bovendien en zelfs de classificatie ‘ophitsing’ kreeg ik al eens.

Dus daarom misschien maar eens zoeken naar iemand die vroeger bij een vastgoedontwikkelaar of bouwonderneming werkzaam was maar nu werkt op een relevante gemeentelijke afdeling in het Eindhovense Stadhuis. Of juist andersom, maar in ieder geval iemand die het klappen van de zweep aan twee kanten goed kent en wil meewerken aan “Wie baut man ein Eindhoven?”.

Maar ja, vind die maar eens. In het Stadhuis is alles onder ‘embargo’ en ook dat mag ik eigenlijk niet schrijven hier want dan verraad ik al teveel. Bovendien heb ik eerder deze week al een afstandsdiagnose van zelfbenoemd arts gekregen: “Meneer Leenhouwers, u hebt een verzuurde blaas.”

Toch optie 1
Voorlopig zal het dus blijven bij het simpele antwoord: meer regie vanuit de partijen richting hun vooruitgeschoven vertegenwoordigers. En toch gaat dat het onderliggende probleem niet oplossen. Ik moest denken aan een recente column op Innovation Origins die eigenlijk ook gaat over ‘de juiste dingen goed doen’, ook een link heeft met Duitsland en ‘dingen heel duidelijk uitleggen’. In de tekst wordt gewezen op een parallel tussen het heden en een element uit misschien wel de bloedigste periode van onze geschiedenis.

Soms werken ketens niet en het systeem al evenmin. Wat dan vaak gebeurt is dat gedacht wordt dat de plek waar het probleem zichtbaar wordt ook de plek is waar de oorzaak weg te nemen is. Dat is in complexe systemen zelden het geval. Leg het dan nog maar eens uit.

De bijdrage op het voormalige E52 vindt u alhier en is het lezen meer dan waard.

+++++

Toevoegsel: Die Sendung mit der Maus

Het Duitse kinder- en jeugdprogramma bestaat nu 50 jaar en de kracht ervan is dat (ook serieuze) thema’s eenvoudig worden uitgelegd, met altijd een tussentijdse knipoog in de vorm van een animatie van de muis des huizes. Oorspronkelijk heette het overigens ‘Lach- und Sachgeschichten für Fernsehanfänger’. In modern Nederlands komt het dus neer op fun & facts voor jonge kijkers. Zoals in Nederland is gebleken met het Jeugdjournaal zijn jeugdprogramma’s ook in trek bij ouder publiek. De wereld is complex, waarbij ook de taal en kennis van begrippen een rol speelt.

Scenario’s
Hoe ingewikkeld het thema ook is, Die Sendung mit der Maus ontknoopt de ingewikkelde draadbol opdat de nieuwsgierige kijker beter snapt hoe iets werkt of te verklaren is. Ik zoek nog naar een filmpje waarin uitgelegd werd wat er allemaal bij komt kijken bij de productie van één aflevering: veul! En het moet allemaal ruim van tevoren uitgeschreven worden. Een voorbeeldje dat ik u niet wil onthouden is de uitleg omtrent het ‘groeien’ van een bouwkraan.

Oorwurmrisico
Al heel vroeg kroop ‘Die Maus’ in mijn gehoorgang om er nooit meer uit te komen, althans het beginmuziekske. Wie mij analoog meemaakt weet dat ik elke dag tussen mijn tanden fluit. En wie mij een hele dag meemaakt heeft de Mausmuzik dan zeker al gehoord. De enige grote concurrent is een riedeltje uit ‘Americanos’ van Holly Johnson, waarbij op zo’n driekwart van het nummer orenschijnlijk een blazersectie (maar waarschijnlijker een synthesizer) een aanstekelijk Mexicaans notenensemble klinkt. Nu ik dit schrijf weet ik alvast hoe mijn dag eruit gaat klinken. Prettige zondag nog!