Schaalsprong Eindhoven: euforie of bezinning…..
De befaamde Rotterdamse stedenbouwkundige Joost Schrijnen laat er geen enkel misverstand over bestaan: Eindhoven is helemaal niet klaar om de alom bejubelde schaalsprong te maken. De Delftse emeritus-hoogleraar stelde onlangs vragen bij de grootstedelijke ambities van Eindhoven.
Van het nieuws dat het demissionaire kabinet anderhalf miljard euro beschikbaar stelt voor de verdere ontwikkeling van groeibriljant Eindhoven, is in de Kempische hoofdstad in dankbaarheid kennis genomen. Gelukkig…..even geen zorgen over mogelijk exit van ASML en andere, internationaal opererende bedrijven. De lobby in Den Haag door burgemeester Jeroen Dijsselbloem en scheidend ASML-topman Peter Wennink heeft gewerkt. Appeltje eitje. Aan de slag dus: 40.000 woningen er bij. En ál die andere voorzieningen die daarbij komen kijken. Uiterlijk binnen enkele decennia.
Schrijnen constateerde fijntjes dat de booming Lichtstad onvoldoende visie, regie, plan, organisatie en vooral burgerbetrokkenheid, gereed heeft om deze schaalsprong te maken. En zeker dat laatste bevreemdt hem.
Eindhoven heeft een rijke historie als het om netwerken gaat. Sterker nog: Eindhoven ís de eerste, ooit als zodanig door stedenbouwkundigen getypeerde stad. En noblesse oblige: álle grote succesvolle ondernemingen in Brainport groeiden en bloeien bij de gratie van netwerken: van VDL tot NXP, en van de grote bedrijvenclusters op de High Tech Campus en de Brainport Industries Campus tot aan Philips Medical Systems toe. De TU/e is één groot netwerk.
Samenwerken van kennisinstellingen, bedrijfsleven en openbaar bestuur: de Eindhovense alom geprezen Triple Helix is er befaamd door geworden.
En welke ‘groep’ ontbreekt in ál deze netwerken? De Eindhovense bevolking constateert Schrijnen droogjes. Zijn suggestie voor een succesvolle aanpak van de schaalsprong is een simpel als voor de hand liggend:
Dóe als stad waarin je de afgelopen honderd jaar eigenlijk steeds weer opnieuw zeer succesvol bent geweest. Ga de stad in, ga netwerken, zoek de stadsgenoten op in de wijken. Vraag hén hoe er aangekeken wordt tegen de schaalsprong, welke mogelijkheden en kansen zij zien voor hún wijk. Betrek de bevolking. Maak hen deelgenoot.
In stadsdeel Gestel mogen de bewoners drie (!) maanden nadenken over de gevolgen van een voorgenomen grootscheepse vernieuwing: een HOV-lijn die dwars door de wijk gaat lopen. Immens ruimtelijk beslag, grote gevolgen voor (im)mobiliteit en verdichting stedelijke bebouwing. Tot misschien wel 6000 woningen extra. De gemeentelijke beleidsmakers moeten maar eens heel goed naar stedenbouwkundige Schrijnen luisteren. Drie maanden inspraak. Dat heeft weinig van doen met ‘al netwerkend’ slimme ideeën ophalen.
Het wordt tijd dat triple helix omgebouwd wordt tot quadruple helix, waarbij inwoners van de stad volwaardig gaan participeren in de complexe schaalsprong die Eindhoven hoopt te maken.
Samen mét de bevolking, wel zo praktisch.
Meer columns: http://pieterhendrikse.com
Prima lezing van Joost Schrijnen, waar hij als voornamelijk blootlegde dat Eindhoven de visie voor de toekomst niet op orde heeft. Met name mist ed Quadrupel Helix, dus de samenwerking en samenhang tussen de gemeente, bedrijfsleven, educatie, maar dan ook de input van de burgers.
Volgens hem wellicht een goede suggestie dat in een samenspel van burgers met de overheid en de creatieve geesten in Eindhoven, richting de DDW naar een climax te brengen, met een bijvoorbeeld 2-daags debat met meetings een sessies.
Bedankt Pieter,
voor deze informatie over de lezing die Joost Schrijnen gaf in het academisch genootschap zie : dse.nl/is Eindhoven klaar voor de schaalsprong?
Ik ben vooral benieuwd naar deel over de ombouw van de triple helix naar quadruple helix. We hebben het er hier op onze portal al vaker over gehad bijvoorbeeld deze bijdrage Brainport en Metropoolregio aan het eind van de houdbaarheidsdatum Het is ook terug te lezen in Over-ons.
Een mooi begin lijkt mij een goed voorbereide bijeenkomst van de deelnemers aan het Eindhovense digipanel. Daar kan gevraagd worden naar gedachten en ideeen over onze schaalsprong ten opzichte van hetgeen door Brainport/Eindhoven wordt gedacht. Ik heb dit al eens eerder geopperd bij Digipanel na de g1000eindhoven.nl/ Maar Digipanel kan dit alleen maar organiseren in opdracht van de raad/wethouder, was toen het antwoord.
Wat zijn jouw verwachtingen, maken wij de Quadruple Helix nog mee?
De Quadruple Helix maken wij nog mee. Het moet: er staat immers veel op het spel voor de bevolking. Ten stadhuize wordt er driftig nagedacht over de wijze waarop dat debat het best gevoerd kan. worden. Dat stelt me geenszins gerust. Immers: de stád moet het debat voeren. En niet de ambtenaren, adviseurs en consultants. Bij mijn weten is de burgemeester daarvan ook overtuigd. En ik vermoed dat hij het dossier in portefeuille heeft.
Wie neemt het initiatief, voert het secretariaat, modereert en respondeert ?
De Openbare Bibliotheek en/of het Natlab lijken me aangewezen partners. En Brainport voor Elkaar zou een uitmuntende financier kunnen zijn.
Aanknopingspunten genoeg buiten raad/wethouder om. Zij hebben immers uitsluitend gefragmenteerde politieke belangen.
Eens, het initiatief aan de stad daar moet het debat gevoerd worden. Laten we er hier op onze digitale stad vast mee beginnen. Dat past ook bij onze beginselen. Wie doet er mee?
Een van de top prioriteiten is voldoende betaalbare huur/koop woningen voor jonge starters nog zonder kinderen. Waar zouden die minimaal aan moeten voldoen. Zodat die extra snel gebouwd kunnen worden. Er van uitgaande dat in de loop van je loopbaan het inkomen toeneemt en er dus meer financiële mogelijkheden zijn voor een duurdere huur- of koopwoning die meer ruimte bied, Zeker als je later kinderen krijgt.
Dit is een van de onderwerpen waar we onze gedachten over moeten laten gaan. Er zijn er uiteraard nog veel meer zoals voldoende scholen, huisartsen, openbaar vervoer etc.
Ik lees graag jouw ideeën hierover.
Hallo Pieter, je linkt het Haags infuus aan een langere verblijfsduur van ASML op de huidige plek. ASML zelf doet daar geen uitspraken over. Kun jij aangeven waar je jouw stelling op baseert en hoe lang jij verwacht dat deze stand houdt want dat zou betekenen dat we eindelijk een Nederlands antwoord hebben op de lokroep van buiten om tegen gunstiger voorwaarden zich toch vooral aldaar te komen vestigen…
Dank alvast voor je reactie,
Bob
ASML doet daarover inderdaad geen uitspraken. Het bedrijf maakt evenwel zichtbaar in de voortdurende uitbreidingen/investeringen dat er sprake is van een lange-( investeringen )-termijn- politiek. ASML blijft. R&D wordt niet versnipperd gehuisvest over de hele aarde. Dat is onmogelijk en onwenselijk, als je goed luistert naar ASML. Dat geldt overigens ook voor andere internationale hightechbedrijven.
Uitbreiding van productie-/toeleveringscapaciteit t.b.v. ASML in onze regio is niet realistisch. Elders in NL of EU ligt veel meer voor de hand. Fiscaliteiten als lokmiddel worden door alle landen binnen de EU gebruikt. Slechts Europese regelgeving zou deze oneigenlijke concurrentie kunnen beteugelen. En daar ziet het niet naar uit. Nationale ‘belangen; prevaleren kennelijk. NL is te braaf.