Schuldig zonder misdaad?

Washington DC 2054

In 2054 is er een speciale eenheid van de politie in Washington D.C., “Pre-Crime” genaamd, die als doel heeft toekomstige moordenaars te arresteren voordat ze deze moord plegen en zonder proces in een permanente slaapstatus worden gebracht. Pre-Crime baseert zich hierbij op de visioenen van drie genetisch gemodificeerde mediums, “precogs” genaamd, die foutloos de toekomst kunnen voorspellen. De precogs drijven hun hele leven in een bad. Zodra ze een visioen krijgen over een moord, geven ze de namen door van toekomstige dader en slachtoffer, de tijd waarop het gebeurt en beelden van de misdaad. De namen worden gegraveerd in twee houten ballen, en de beelden verschijnen op een glazen scherm, waarna ze gemanipuleerd kunnen worden: stopzetten en versnellen, in- en uitzoomen, en bekijken vanuit verschillende hoeken. Tom Cruise speelt in de film John Anderton, de hoofdcommissaris van Pre-Crime. Nadat hij zijn zoontje zes jaar geleden heeft verloren, zette hij zich geheel in voor Pre-Crime en groeide uit tot de voornaamste pleiter voor het systeem, samen met zijn baas Lamar Burgess (Max von Sydow).

In 2054 bevindt deze eenheid zich aan het eind van de proeffase, waarna besloten wordt of het systeem doorgaat en landelijk wordt ingevoerd. Danny Witwer (gespeeld door Colin Farrell) is een gezant van het Ministerie van Justitie die Pre-Crime komt waarnemen om te besluiten of Pre-Crime landelijk zou moeten worden toegepast. Hij staat echter nogal sceptisch tegenover de werkwijze van het team. Tot nu toe lijkt de proef geslaagd: dankzij Pre-Crime is er in zes jaar tijd geen enkele moord gepleegd in Washington. Maar het is niet onomstotelijk te bewijzen dat de gearresteerden ook daadwerkelijk schuldig zijn, aangezien ze worden veroordeeld voor een misdaad die niet begaan is.

Als Anderton ontdekt dat de precogs hem hebben aangewezen als een toekomstige moordenaar, die binnen 36 uur een man zal vermoorden die hij zelfs nooit heeft ontmoet, slaat hij op de vlucht voor zijn collega’s (geleid door Witwer) en probeert hij achter de identiteit te komen van zijn toekomstige slachtoffer en de reden waarom hij is aangewezen als de moordenaar. Uiteindelijk ontvoert hij een van de precogs, Agatha (Samantha Morton) en ontdekt hij dat hij er mogelijk is ingeluisd door mensen binnen zijn eigen team. Ook ontdekt hij het bestaan van het “minority report”. De drie precogs zijn het niet altijd met elkaar eens. Het “minority report” is de afwijkende mening van één precog, die door het proces wordt uitgefilterd.

Eindhoven 2021

De voorgaande tekst is 1 op 1 gekopieerd uit Wikipedia over de film Minority Report uit 2002 van Steven Spielberg. Als je dit leest naast het nieuwsbericht dat een aantal potentiele terroristen in Eindhoven-Noord van hun bed zijn gelicht en in de boeien zijn geslagen dan moet je toch wel even zorgelijk op je hoofd krabben. We arresteren vandaag de dag in Nederland mensen waarvan iemand vindt dat die misschien van plan zouden kunnen zijn om een terroristische aktie uit te voeren. Alsof je vandaag een bekeuring toegestuurd krijgt voor rijden door rood licht tussen kerst en nieuwjaar 2023 op een kruispunt waar ze met sinterklaas 2023 een stoplicht geplaatst hebben.

Ik kan me niet voorstellen dat de Officier van Justitie genoeg Precogs heeft die in de toekomst kunnen kijken. Hoe kun je in hemelsnaam deze mannen berechten? Je kunt toch alleen terecht staan voor dingen die je gedaan hebt? Aan de andere kant kun je als overheid ook niet wachten tot er slachtoffers vallen terwijl je met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid weet dat er iets te gebeuren staat.

Wat is wijsheid in dit soort zaken? En binnen welke wettelijke kaders moet Justitie handhaven? Waarom is de Tweede Kamer niet bezig met een paar lastige ethische vragen en sluitende wetgeving op dit gebied?

Ik wens de rechterlijke macht veel wijsheid toe bij de behandeling van de rechtzaak tegen deze verdachten van iets wat ze (nog?) niet gedaan hebben. Ik ben blij dat ik dat niet hoef te doen.