Waalrewood: “Ze liegen dat ze barsten”

Oud en nieuw: Bomenkap in Waalre (Bron: ED.nl & Google Earth)

Het was een klein zinnetje in een stukje over bomenkap in Waalre. Op een bepaald perceel in privé eigendom was in opdracht van de eigenaren de bijl in zowat elke boom gegaan. Deze bomen zouden zijn verwijderd omdat sprake was van ziekte. Een rapport van een bomendeskundige daaromtrent is later overlegd.

Niet verboden
Mijn eerste gedachte was er eentje die terug voerde naar 1996. Frits Bolkestein, VVD stuurman én commissaris bij een medicijnproducent, stuurde minister Els Borst een briefje met het verzoek een bepaald medicijn op te nemen in de standaard vergoedingssystematiek. Ofschoon Bolkestein niet in het kabinet zat, sloeg de vlam in de pan aangezien de schijn van belangenverstrengeling ontstond. Dat Bolkestein zijn briefje opende met ‘Beste Els’ zorgde ervoor dat die woordcombinatie nog lang verbonden zal blijven aan de wijze waarop Frits Bolkestein dat zelf zo mooi aardappelkelerig uitspreken kon.

De verdediging die toenmalige VVD-parlementariër bezigde was eveneens goed voor een notitie in de top 10 van veel nageaapte uitspraken van de jaren negentig: Bolkestein hing de stelling aan dat alles is toegestaan wat niet bij wet is verboden. Om terug te komen bij de bomenkap: de gemeente Waalre bleek met ditzelfde dilemma te worstelen. Want, zo viel in het Eindhovens Dagblad te lezen: De gemeente Waalre gaf toe dat het kappen niet verboden is, ‘…maar het deugt niet.'”

Welles nietes
De buurtbewoners die met hun tuin aan het betreffende perceel grenzen zijn ‘not amused’. Dat is begrijpelijk. De foto’s liegen er niet om: het is een kale toestand. De projectontwikkelaars die de eigendomspapieren van dit stuk grond in hun bezit hebben, claimden al eerder dat het groen uitgedund moest worden vanwege ziekte. Na de uiteindelijke kap hebben de ontwikkelaars op verzoek het rapport overhandigd wat aan de kap ten grondslag lag.

Nu de kap een feit is komen de buren in opstand en wordt door hen beweerd dat de bomen niet ziek waren. Bovendien wordt de authenticiteit van het rapport van de boomdeskundige betwijfeld. Eén van de buurtbewoners ontkent dat de bomen iets mankeerde: ,,Mensen die het tegendeel beweren, liegen dat ze barsten.” Ter onderbouwing: de gelijksoortige bomen in de aangrenzende tuin waren namelijk gewoon gezond.

Rol van het Eindhovens Dagblad
Opvallend aan het, in mijn optiek steeds beter wordende Eindhovense Dagblad journaille, is de verslaggeving omtrent dit nieuwsfeit. Het eerste artikel verscheen op 17 oktober jl. en kreeg de titel: ‘Achtertuin van Pieter van den Hoogenband’s villa in Waalre verwoest’. Dat was geen correcte weergave aangezien het perceel in kwestie niet desbetreffende achtertuin was. Dat werd overigens ook door zogenaamde reagluurders veelvuldig geschreven.

Op 2 november jl. verscheen vervolgens een tweede artikel “Burgemeester Waalre: ‘Bomenkap mocht, maar deugt niet'”. Daarin werd wederom de naam van de uit Geldrop afkomstige en in Waalre woonachtige Eindhovense zwemheld genoemd, maar nu was de kaalslag wel gepleegd “…op de lap grond achter zijn tuin.” Alsnog een correcte weergave van de feiten dus.

Op 23 november verscheen vervolgens deel drie van de bomensoap: “Grote twijfels over ‘zieke’ gekapte bomen in Waalre”. Dat was op zich geen nieuws. In de inleiding beschrijft de ED-verslaggever dat de projectleiders “…schermen met het rapportje van een bomenspecialist.” De inhoud van het rapport wordt niet inzichtelijk gemaakt aan de lezer en waarom dit document dat ter rechtvaardiging is aangevoerd door de ED-journalist is aangemerkt als ‘rapportje‘ is dan ook onduidelijk. Een hoge pet krijgt de lezer er niet van op, zoveel is zeker.

Jan Publiek
Op ED.nl kan iedereen reageren op het nieuws, een soort ingezonden brief die begrensd wordt door het aantal toegestane karakters en door een meelezende redactie. Ik lees die reacties graag en praat vaker over artikelen én de reagluursels (digitale meningsuitingen) met een andere Eindhovense liefhebber van 040-nieuws. Toen het over de beruchte bomenkap van Waalre ging, gaf hij aan dat bij dit drieluik sprake leek van verscherpte censuur. Opmerkingen over de mindere journalistieke kwaliteit en kritiek op de stellingname van één van de aangehaalde buurtbewoners werden niet geplaatst. Dat was hij niet gewend. Toen ik zelf de proef op de som nam ondervond ik hetzelfde.

Niet alleen bomen verdwijnen
Ik weet niet of het ligt aan verslaggevers Bart-Jan van Rooij en Wout van Arensbergen, beiden betrokken bij dit drieluik. Het kan ook zijn dat de internetredactie van het Eindhovens Dagblad een vorm van kieskeurigheid hanteert. Inmiddels zijn namelijk alle reacties op het eerste artikel niet meer te lezen. Sterker nog, de mogelijkheid om te reageren is in het geheel verdwenen. Dat is bij mijn weten een unicum voor de website van het Eindhovens Dagblad. Sowieso bestaat bij lokaal nieuws in principe altijd een mogelijkheid tot reageren. Die mogelijkheid wás er bij elk van de drie hiervoor genoemde artikelen en nu niet meer.

Het doet mij denken aan mei 2015 toen ik op Digitale Stad Eindhoven beschreef dat er een UFO boven Genneper Parken hing en de gemeente desondanks alles onder controle had. Er werd door de ambtenaren met behulp van tendentieus taalgebruik en cijfergesjoemel een eenzijdig beeld van het ijssportcentrum geschetst dat de publieke opinie sterk negatief beïnvloedde. De fictieve UFO hing boven de veel grotere subsidieslurpers van de Genneper Parken en deze vielen daardoor buiten beeld. (De link vindt u bij bronnen, onderaan deze tekst).

Niet de eerste keer
Ik ken overigens maar één andere verdwijning uit het digitale Eindhovens Dagblad. In het artikel Scherfs leugentje om bestwil (ed.nl, 8 maart 2008) valt er geen letter meer te lezen van het artikel waarin door een aantal betrokkenen trots uitgelegd wordt hoe de financiering van een zwemsportstadion bij elkaar gejokt werd door toenmalig staatssecretaris Margot Vliegenthart het idee te geven dat er al een pot met Eindhovens geld klaar stond. Maar om met Bolkestein te spreken: alles is toegestaan wat niet bij wet is verboden.

Schijn vermijden
Ook een serieuze lokale krant moet de schijn van partijdigheid vermijden. Als dat onvoldoende zorgvuldig gebeurt dan riskeert de schrijvende pers in dezelfde hoek te belanden als waar veel burgers ook de politici soms plaatsen: “Ze liegen dat ze barsten.” Ik ben dan ook benieuwd naar episode vier uit de Waalrewood-reeks én de gepubliceerde reacties.

Bronnen
Deel 1: Achtertuin van Pieter van den Hoogenband’s villa in Waalre verwoest (ED.nl)
Deel 2: Burgemeester Waalre: ‘Bomenkap mocht, maar deugt niet’ (ED.nl)
Deel 3: Grote twijfels over ‘zieke’ gekapte bomen in Waalre (ED.nl)
DSE.nl: UFO boven Genneper Parken; Gemeente heeft alles onder controle