Waarheidsoorlog
“Waarheidsoorlog.” Ook Nederland is in de ban van complottheorieën. Omdat ik nogal Internetverslaafd ben, kijk ik er ook met een half oog naar. Waarom ze nu opkomen is niet eenduidig vast te stellen, je kunt het zoeken in allerlei dingen. Groeiende ongelijkheid of meer algemeen ontevredenheid, sociale media waar oppervlakkige duidingen het goed doen maar ook vernieuwde groepsvorming tot stand komt, een medialandschap op zoek naar een ander populistisch verdienmodel, of domweg verveling.
‘De macht’ vindt het voornamelijk een ongewenste ontwikkeling maar dit gaat niet meer weg, op dit moment lijken voornamelijk de New Age en extreem rechts zich ertoe aangetrokken. (Niet de eerste keer in de geschiedenis -Godwin,- overigens.)
Over de jaren heen heb ik de complottheorieën langzaam zien veranderen, voor mijn gevoel worden ze steeds intelligenter. Qanon is blijkbaar nu in Nederland het meest populair.
Qanon stelt dat er een satanische bloeddorstige pedofiele elite is gericht op machtsuitbreiding (aangevoerd door Clintons vanuit een pizzarestaurant.) Best een aardige mix van evidente waarheden, hyperbolen, en volstrekte onzin.
1 (waarheid). Er is een ‘elite’, nog nooit een complexe maatschappij zonder elite gezien. Bestendigen van macht, soms uitbreiding, zit daar bij in.
2 (hyperbool). Vanuit Epstein, en meer bronnen, weten we dat sommige superrijken graag jonge vrouwen kopen, één is er zelfs met zijn escort getrouwd. Met een beetje zoeken kom je misschien ook nog wel op een bloeddrinkende Aziaat uit. De hyperbool is dat de hele elite samenspant.
3 (de onzin). Het wordt gerund door Clintons vanuit een pizzarestaurant. Amerikaans rechts probeert duidelijk te maken dat alles wat fout is met de wereld de Democraten en een verlies van Christelijke waarden zijn.
Zo iets is een veel intelligentere mix van ideeën dan een klassiek reptielenverhalen. Dit zijn complottheorieën die ook brede groepen in de maatschappij aanspreken. In Nederland probeert Baudet het nu met het verhaal dat hij de enige is die in de weg staat om ‘ze’ uw vrijheid niet af te laten nemen. ‘Ze’ is bedoeld onbepaald dus u kunt er elk complot onder kwijt.
Overigens worden complottheorieën ook wel gebruikt om bepaalde ‘gevaarlijke’ ideeën weg te kunnen zetten. Rutte komt intelligenter over door Engel, de Republikeinse partij heeft er baat bij dat niemand gelooft dat zij onderdeel van de elite zijn.
Dit gaat niet meer weg, en de meest voor de hand liggende toekomst is dat er een symbiose ontstaat.