Welke kleur is dit, Winston?
Op de weg terug van mijn geliefde Helmond, ik bedoel eh… mijn geliefde ín Helmond, luisterde ik naar het oorinfuus dat op zondagochtenden mijn brein verruimt. VPRO-radioprogramma OVT plaatst gedurende twee uur gebeurtenissen van vandaag tegen de achtergronden van gisteren. Onvoltooid Verleden Tijd, omdat het verleden altijd invloed blijft houden op het hier en nu. Of omdat de mensheid in het verleden al lessen geserveerd kreeg die zij blijkbaar makkelijk vergeet.
Orwell
Vanochtend werd onder andere aandacht besteed aan het leven en de werken van George Orwell, de auteur die ons bijvoorbeeld Animal Farm en 1984 naliet. Dat laatste werk werd vooral bekend vanwege de introductie van Big Brother, een alwetend en foutloos staatshoofd. Meer heb je als burger niet nodig. Je hoeft als individu slechts te doen wat de staat als ‘het juiste’ definieert. Of nee, dat is nog niet alles: ook het eigen denken moet overgelaten worden aan de staat en haar alwetende leider.
Hoeveel vingers?
Ik reed inmiddels ter hoogte van Nuenen in mijn lekker warmgestookte autootje met zetelverwarming terwijl de koude rillingen ineens toch over mijn rug liepen. Het begon toen een geluidsfragment uit een verfilming van ‘1984’ werd afgespeeld. Een rustige, maar gedecideerde mannenstem vroeg: ‘How many fingers am I holding up, Winston?’ Aan het geluid hoorde je dat de geïnterviewde het fysiek niet makkelijk had en stamelde toen vertwijfeld: ‘Five…’ Blijkbaar volgde er een foltering want de Winston in dit stuk kermde van de pijn. Al snel werd duidelijk dat het antwoord ‘vier’ had moeten zijn, of ‘drie’ of eigenlijk ieder antwoord dat ‘het systeem’ op dat moment voor het juiste hield.
De Stadsstaat
Anders dan wat pakweg 10-15 jaar geleden nog werd gesuggereerd, is de triple helix van de Stadsstaat Brainport verworden tot ‘het systeem’. De dienaren van het systeem geloven heilig in de ingeslagen weg óf ze zitten er zo in vast dat de route geen afslagen meer kent. Voor wie dacht dat we in de slimste regio iets geleerd hebben, verwijs ik graag naar VPRO Tegenlicht. De toenmalig burgemeester Rob van Gijzel predikte de kracht van het lokale bestuur, specifiek doelend op de samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstituten en overheid. Maar tegelijkertijd verwoordde hij het manco van het Eindhovense systeem:
Bron: VPRO Tegenlicht (klik hier voor link)
Folteren werd folderen
Die burger is intussen verworden tot een entiteit die ten koste van alles meemoet met het systeem. We worden dan ook bestookt met denkvoorschriften en het folteren heeft plaats gemaakt voor (digitaal) folderen. De voorbeelden zijn legio, maar je ziet het pas als je het door hebt. Dat principe heet in het Engels ‘educated eyes’; in het Nederlands is het een Cruijffiaanse wijsheid. Een voorbeeld hiervan is de jubeloproep tot hosanna-gezang:
Bron: Open Eindhoven (klik hier voor link)
Eh…?
Pardon, de bereikbaarheid verbeteren? Gestel is supergoed bereikbaar. Zowel per fiets, met de auto en met verschillende busverbindingen. Bedoeld wordt eigenlijk dat er een ASML HOV-lijn door de strot geduwd wordt, waardoor de Karel de Grotelaan een minder groen aanzien krijgt.
Het tweede suikeromhulde ‘voordeel’ heeft betrekking op de sociale samenhang en leefkwaliteit. Daar kun je alle kanten mee op, maar in begrijpelijk Gestels betekent dit dat de Gestelse bevolking vooral a) internationaler wordt en b) voor iedereen die graag individueel langs elkaar af leeft het een grote stap voorwaarts wordt. ‘Er komen nieuwe woningen’, betekent in begrijpelijk Eindhovens: meer flats.
Terug naar ‘1984’
Het allermooiste is natuurlijk de Brainportversie van George Orwells vingervraagstuk. Het gaat niet om het aantal opgestoken vingers dat de Gestelnaren moeten noemen, maar wel om de juiste systeemkleur. Dat lijkt me in de sfeerimpressie van Gestel anno 2035 overduidelijk, maar kijkt u rustig even goed naar de afbeelding. Het enige correcte antwoord vindt u onder de raadplaat. Succes!
RAL 9040: Brainportgroen!