Al bijna twee jaar werken met corona
Wanneer het dorre hout het leven laat,
En de familie er omhene staat,
Dan gaat de deurbel overdag en ’s nachts,
Want die klingelt na de dood nooit onverwachts.
Een dame en een heer,
Of twee dames deze keer,
Staan ‘sterkte’ wensend op de stoep,
Soms onthaald door een hele groep.
Even een gesprekje met de naasten,
Het is geen moment om zich te haasten,
Toch verschuift de aandacht en het gesprek,
Naar de man of vrouw op die levenloze plek.
In de kamer staan schilderijtjes,
Of zelfgemaakte beeldenrijtjes,
Foto’s van hetzelfde hout als jonge scheut,
Dansend bij een jukebox, zelfs een beetje teut.
De dames ontfermen zich over de overleden vrouw of man,
‘Wilt u meehelpen? Ik denk dat best fijn zijn kan…’
Schoorvoetend helpt een familielid mee,
De trouwring om, een traan van lieverlee.
Soms loopt het anders en slaakt het dorre hout,
Zijn laatste adem uit en gaat het alsnog fout:
Alleen uitgegleden in de keuken of voorover op de bank,
Een kruk niet kunnen halen (‘Pa liep al jaren mank’).
Ook in dat geval komen de dames of de heren,
Om de ellende tot iets waardigers te keren,
Het vrijgekomen vocht wordt weggewerkt,
Het verkleurd gezicht wordt bijgewerkt.
Net zolang tot ook deze uitgebloeide boom,
Weer lijkt op die ene tante of die oom.
Soms puft het dorre hout alsnog een laatste keer,
Of blijkt de darmflora toch nog in de weer.
De schoonheid van het moment, ‘er’ te mogen zijn,
Iets te kunnen doen, dat is een beloning, dat is fijn,
Zelfs als ze de pacemaker uit het dorre hout hebben gesneden,
Wat niemand ziet want de gestorvene ligt er als een goedgeklede.
Aan nabestaanden zeggen wat gebeuren gaat,
Waarom opa of oma ligt op die te koude plaat,
En waarom ventileren mag, of soms juist niet,
(De dor houtverzorger kijkt ook of ze vliegen ziet…)
Uitgebloeid
Twee werelden komen heel dicht bij elkaar,
Ja, ze doen hun werk en natuurlijk staan ze klaar,
Maar de afgelopen 20 maanden zijn anders dan ooit tevoren,
Wordt het werken ‘werk’ en gaat het gevoel bijna verloren.
Af en toe met een overledene leuren,
Weer een vol mortuarium: gesloten deuren.
Niet aanhoudend, maar bij vlagen,
En ondertussen stel ik me steeds twee vragen:
Waarom krijgen deze dames en heren,
Van wiens kennis en vaardigheden wij zo profiteren,
Niet een klein beetje meer aandacht en krediet,
Alleen omdat je ze eigenlijk zelden hoort of ziet?
Of omdat je ieder van hen, ook tijdens een coronapiek,
Overwerkt en met de helft van de collega’s ziek,
Plichtsgetrouw, “…omdat het waardig moet.”
Onopvallend zijn best voor een goed afscheid doet.
En tot slot vraag ik me af hoe het kan,
Dat voor deze waardevolle vrouw of man,
De waardering totaal lijkt te ontbreken,
Zoals het respect voor ouderen ook lijkt geweken.
‘Dor hout’, het doet pijn aan mijn vingers als ik het typ,
Je hoorde het zelden voor de komst van deze pandegriep,
En zo lijkt het of er in Nederland een heus kastenstelsel is ontstaan,
Waar oudjes maar ook hun laatste verzorgers in de kou zijn komen te staan.
Geen goede C.A.O. noch arbeidsomstandigheden waar iemand om maalt,
Onregelmatigheid die ook nog eens nauwelijks of helemaal niet wordt betaald.
Persoonlijke beschermingsmiddelen die soms geheel ontbreken,
En een toenemend aantal collega’s van wie de gezondheid is bezweken.
Ik gun de verpleegkundigen, de artsen en zelfs de orthodontisten hun deel,
Maar die stille post-mortale zorgwerkers, plichtsgetrouw en zonder gekrakeel,
Die gun ik minimaal hetzelfde want het is allesbehalve een klucht:
De zorg voor de overleden medemens met of zonder laatste zucht.
Dank voor dit artikel Bob, en dank aan al die zorgmedewerkers die kei en keihard blijven werken. Tegen de stroom in. Voor een financiële waardering die eigenlijk geen waardering meer is..
En dat dit zo is, laten wij als samenleving ook weer keer op keer gebeuren.
De onthechting van wat er werkelijk toe doet, de aftakeling van onze maatschappij, is zo’n kleine 30 jaar geleden begonnen.
Daar komen we nu te laat achter. We worden van buiten de djiken ingehaald.
Naast de vergrijzing, uitstroom van arbeidspotentieel, schaarste in alle beroepsgroepen, gaan wij de komende periode meemaken wat dit voor ons als samenleving betekent.
Wij zullen ons als geheel dus moeten herschikken, willen we niet helemaal vastlopen.
Dat is niet op te lossen met wat meer migratie o.i.d., of meer gratis ECB geld. Nee, dat gaat niet werken.
Het is op te lossen, door natuur, arbeid en ondernemerschap anders te waarderen. Door productieprocessen en goederen anders te waarderen. Door prijsvorming anders tot stand te laten komen.
We gaan een zeer uitdagende tijd tegemoet.
Alles wordt binnen afzienbare tijd; dor hout. Vrees dus niet, want we zijn allemaal hetzelfde.
Dank nogmaals voor dit goede artikel, zo aan het einde van een bewogen jaar.
Sterkte allemaal.
Hallo Rien, ik denk dat elke werkgever zijn best doet om het ‘zo goed mogelijk’ te doen. Ik kan niet oordelen over individuele werkgevers en dat wil ik ook niet. Het gaat de hele branche aan om iets beter voor de eigen mensen te zorgen, of nee, we moeten als maatschappij daar eens heel goed naar kijken.
Groeten,
Bob
Of elke werkgever altijd zijn best doet is de vraag.
Ik denk daarbij aan mijn vader die nagenoeg zijn hele leven bij de PTT werkte. Daar was hij trots op en het was een vaste baan voor het leven. Begonnen als schilder van brievenbussen is hij steeds verder opgeklommen tot hij uiteindelijk in bepaalde nachtdiensten “de baas” van het postkantoor was. Aan ons liet hij wel eens de opvouwbare sleutel zien waarmee hij toegang had tot de grote kluis van het kantoor tijdens zijn nachtdienst.
Als je dat vergelijkt met het huidige POST NL waar postbodes en pakketpost bezorgers niet meer in vaste diens zijn maar via een soort zzp,er schap worden uitgeknepen om het zo goedkoop mogelijk te houden, dan zitten we als maatschappij en ook een deel van het bedrijfsleven op de verkeerde weg.
Wat de DELA betreft daar hebben mijn familie en ik goede ervaringen mee. Diezelfde DELA heeft ons zelfs aan een goed testament geholpen. Maar zo’n grote organisatie kan ook bijdragen aan een fatsoenlijke beloning in de uitvaartverzorging. Noblesse oblige, toch?
Een zeer verhelderende bijdrage Bob!
Ik vraag mij af of “onze” DELA, na overname Yarden de grootste coöperatie in Nederland, hier aan mee doet.
Mogelijk indirect als ze onverwacht capaciteit moeten inhuren buiten hun eigen organisatie?
Een fatsoenlijk inkomen en goede arbeidsvoorwaarden zijn het minste om dit werk zorgvuldig en waardig te kunnen doen.
Dag Rien,
Dela heeft best goede arbeidsvoorwaarden voor hun personeel. Dela is ook meerdere keren uitgeroepen tot werkgever van het jaar. Zo hoeft het zorgpersoneel van Dela bijvoorbeeld niet ’s nachts te werken, dit wordt uitbesteed aan andere bedrijven die ook andere uitvaartondernemers hun diensten aanbieden. Die diensten bestaan uit het verzorgen van de overledene thuis en/of de overledene naar het uitvaartcentrum brengen.
Wat je vooral ziet in de uitvaartbranche is dat de CAO niet meer van deze tijd is. Zo is er bijvoorbeeld geen onregelmatigheidstoeslag (ORT), dat wil dus zeggen dat je de nachten en zondagen tegen normaal tarief werkt. Wanneer je kijkt naar bijvoorbeeld zorgpersoneel, politie en brandweer of de kassamedewerker bij de supermarkt, zij hebben allemaal een ORT en/of een zondagstoeslag. Het gemiddelde salaris voor een postmortaal medewerker ligt rond de 12 euro 50 per uur, ook ‘snachts en in het weekend.. Voor een uitvaartverzorger, degene dus die samen met de familie de uitvaart regelt, ligt het salaris een stuk hoger.
Ook de arbeidsomstandigheden voor een post mortaal zorgverlener zijn soms niet mals. Wanneer iemand van 150 kg overlijdt en boven ligt zijn zij het die de overledene naar beneden tillen. Dit wordt met alle respect zo netjes mogelijk uitgevoerd.
Mensen die dit werk doen, doen dit vanuit hun hart en met ontzettend veel passie, niet om er rijk van te worden, want dat kun je vergeten.
Het zou fijn zijn als er iets meer waardering voor zou zijn en dat hoeft niet eens financieel, al zou dat wel fijn zijn. Bij de overheid is de uitvaartbranche echt een ondergeschoven kindje. Terwijl ook deze groep mensen tijdens deze pandemie voor in de linie staat, zorg draagt voor overledene en familie.
Groet.