Complottheorie over Complottheorieën
Lastige gesprekken:
“Je moet dit eens lezen: kijk maar eens op rivm.nl en who.com en google en je zult ontdekken hoe erg we belazerd worden, ik snap niet dat je dat niet begrijpt”.
Dat is de omgekeerde bewijslast: de luisteraar krijgt zelf de taak om het kaf van het koren te scheiden en te kijken of de geponeerde stelling klopt in plaats van dat de spreker dit aannemelijk maakt. Die luisteraar heeft daar geen zin in of geen tijd voor en dan heb je de poppen aan het dansen.
Werkwijze complottheoretici:
Voor een goede complottheorie moet je eerst iets belachelijks verzinnen (bijvoorbeeld: ”9-11 is veroorzaakt door de CIA die het World Trade Center heeft opgeblazen”). Daarna moet je selectief gaan rondgrutten in vage en minder vage websites en boeken en publicaties, liefst met vreemde filmpjes en foto’s om te ‘bewijzen’ dat je gelijk hebt. Dan kun je die onmogelijk fantastische theorie de wereld inschoppen. Wetenschappelijke methodes, gebaseerd op verificatie en falsificatie moet je vooral niet toepassen. Vooral falsificaties moet je vergeten. Luie complotdenkers jatten gewoon een theorie van een andere malloot en gaan daar hun omgeving mee te lijf.
Iedereen die het niet meteen eens is met de verdediger van dit soort kul wordt door hem en zijn vriendjes uitgemaakt voor stommeling danwel sukkel die zich een rad voor ogen laat draaien door de overheid/ geheime dienst/ het kapitaal/ Rutte/ banken/ wetenschap. Daarna gaan ze nog harder schreeuwen omdat ze geen gelijk krijgen, niet met nieuwe argumenten maar door de stelling te herhalen zonder aanvullend bewijs. Wie niet vóór mij is is tegen mij, en dat zul je weten ook! Afhankelijk van het geduld van het slachtoffer gaat dat herhalen eindeloos door tot het slachtoffer de discussie afkapt.
Soms komen een aantal tegengestelde complottheorieën elkaar tegen op het ‘slagveld’, wat een geweldige stroom handgranaten en voetzoekers oplevert die alle kanten opvliegen maar nooit iets raken, want de andere kant luistert toch niet.
Voorbeelden van mogelijke complottheorieën:
- 5G netwerken zijn gevaarlijk voor de volksgezondheid,
- Corona is maar een griepje,
- de wereld is tegen ons,
- we zijn helemaal niet op de maan geweest
- vroeger liepen er mensen op water,
- de wereld is plat,
- Bill Gates wil ons vaccins injecteren met chips erin,
- Forum voor Democratie heeft altijd gelijk,
- Rutte/de regering/de Jong maakt er een zootje van,
- Trump: de verkiezingen op 3 nov verlopen niet eerlijk
- hoogbouw in Centrum Eindhoven moet,
- hoogbouw in Centrum Eindhoven mag niet,,
- Eindhoven is een Metropool,
- Eindjes vinden een mooie skyline belangrijker dan een leefbare stad,
- global warming is een hoax,
- transparantie van het gemeentebestuur van Eindhoven is ver te zoeken,
- De gemeente Waalre bestaat helemaal niet want ze hebben geen gemeentebestuur en geen burgemeester
Welke stellingen vind je zelf mogelijke complottheorieën?
Risico’s:
Normaal kun je complottheoretici gewoon negeren, maar soms zijn ze gevaarlijk. Denk aan de Corona-ontkenners die de overheid niet vertrouwen en zich dus niet willen houden aan anderhave meter mondkapjes wassen en daarmee een gevaar voor anderen worden. Rondzingen van dit soort ideëen moeten we zoveel mogelijk tegenwerken.
Aan de andere kant hebben complottheoretici soms wel gelijk, maar is er nog niet genoeg bewijsmateriaal beschikbaar. Dus kijk wel uit dat je niet elk wild idee het putje inschuift.
Advies aan normaal kritische mensen:
Als iemand weer vindt dat je dit of dat eens moet bekijken in vijfentwintig websites en tachtig boeken om te ontdekken hoe we belazerd worden, dan bedank je feestelijk: je zult zelf wel uitmaken waar je je druk om maakt!
Advies aan mensen die graag complottheorieën najagen:
Doe zelf onderzoek, lees de literatuur zelf, maak zelf een samenvatting, kijk zelf of er logica inzit en als je zelf hebt beredeneerd dat het allemaal klopt: publiceer zelf de degelijk onderbouwde conclusie op bijvoorbeeld DSE. Dan kunnen je lezers in tien minuten zien of ze met je meegaan in je conclusies.
Dát is het verschil tussen gelijk hebben en gelijk krijgen.
Een complot is een geheime afspraak tussen een aantal personen om iets te ondernemen tegen een andere persoon/groep. Bijvoorbeeld aan het plegen van een staatsgreep, het ontketenen van een oorlog of het politiek ten val brengen van iemand. Maar dit soort dingen gebeuren toch? In 1964 voerde Noord-Vietnam twee aanvallen uit op een Amerikaanse torpedobootjager in de Golf van Tonkin. In 2005 werd duidelijk dat de tweede aanval in ieder geval nooit plaatsgevonden had. Daarmee kregen de complotdenkers gelijk die al veertig jaar riepen dat de Verenigde Staten de gebeurtenis verzonnen had als een excuus om de oorlogsinspanningen in Vietnam op te kunnen voeren. In 2013 onthulde systeembeheerder Edward Snowden dat de Amerikaanse inlichtingendienst NSA op gigantische schaal telefoongesprekken afluisterde. Complotgelovers betichten overheden zo’n beetje standaard van stiekeme en illegale spionage om burgers informatie te ontfutselen. Dus ja, soms blijken theorieën over samenzweringen wel degelijk te kloppen.
Hoi Wim,
Bij je opsomming van mogelijke complottheorieën ben je de echte complottheorieën vergeten:
– onze regering en die van de meeste landen, laten hun oren hangen naar de leden van een geheim genootschap dat de wereld echt bestuurt.
– Gates en een aantal andere filantropen zijn lid van dat genootschap.
– 5G masten genereren elektro-magnetische straling die ervoor zorgt dat we allemaal dom blijven. Maar we laten het er niet bij zitten!
Ik ga je de websites besparen die bewijzen dat deze stellingen allemaal juist zijn.
Zoals het hoort als echte complotmaniak:
Je moet echt eens kijken naar Zondag met Lubach van 18 oktober. Als je dat gezien hebt dan piep je wel anders! Ik snap niet dat je dat nog niet gedaan hebt!
😇
Hier is ie terug te zien: http://www.vpro.nl/zondag-met-lubach/kijk/afleveringen/seizoen-12/aflevering-5.html Triestig hoe gezonde mensen zo kunnen “verdwalen”
Overigens was ik gisteren te gast in Den Bosch. Ergens in de middag liep een stoet protesteerders voorbij. Tegen de spoedwet en de hoax die Covid19 zou zijn. Ik moest denken aan het feit dat juist de nacht ervoor mijn partner, werkzaam in de postmortale zorg, opnieuw moest werken onder de regels van het corona-regime: geen thuisverzorging van overledenen, geen rustig afscheid door familie, allerlei persoonlijke beschermingsmiddelen en bovenal afstand. De griep, waarmee corona nog steeds vergeleken wordt, heeft niet hetzelfde effect op ons ziekenhuissysteem. Dat alleen al zou voldoende reden moeten zijn om iets terughoudender te zijn met een oordeel over covid19. Het intimiderende gedrag van de actievoerders richting politiemensen was daarnaast in mijn optiek totaal overbodig. Zelfs als je nog zo hard gelooft dat corana ‘a big lie’ is, dan nog kun je dat ook respectvol uitdragen. Dat vond ik gisteren zeer zeker niet het geval. Ik ben overigens wel aan het kijken of ik een ander besturingssysteem op mijn PC kan laten installeren aangezien Microsoft in Windows 12 schijnbaar corona standaard installeert op je harde schijf…
De pest is, Wim, dat je soms te maken hebt met een partij of partijen die hun best doen zoveel mogelijk feitenmateriaal onvindbaar te maken. Je moet het dan doen met signalen of feiten die pas achteraf boven water komen. Daarop is het moeilijk betogen bouwen.
Klopt, Bob.
Je voelt soms aan je water dat er iets niet klopt en dan valt het niet mee om de feiten boven tafel te krijgen.
Daarvoor had ik de 2e alinea van ‘risico’s’ opgeschreven.
Ter geruststelling: zie Wikipedia ‘complotdenken’:
“Vrijwel iedereen is in meer of mindere mate vatbaar voor complotdenken. Zeker als er sprake is van weinig transparantie is en een repressief regime, kan kritisch denken van belang zijn om feiten te onderscheiden van propaganda. Dit maakt iemand nog geen complotdenker. ‘
Waarvan akte.