Dubai aan de Dommel?
Eindhoven wil tot wel 160 meter hoog bouwen in de binnenstad. Dat is vragen om problemen.
Eindhoven heeft het gevonden. De woningcrisis kan eenvoudig worden bezworen. Met hoogbouw. Met het Student Hotel, waar je voor veel geld tijdelijk een kamer mag huren die niet voldoet aan de minimumnormen voor studentenhuisvesting – het is immers een hotel -, lijkt de toon gezet.
Aan de Mathildelaan verscheen een woontoren die zo’n beetje tegen de buren is aangebouwd. Stedenbouwkundige kwaliteit opgeofferd voor winstmaximalisatie. Ik kan er niet veel anders van maken. Is dit de opmaat naar een megalomane stadsvisie, die de bewoners letterlijk in de schaduw zet? Gaat het alleen nog maar om geld? Ik ben het volledig eens met het opiniestuk van Bas van Stokkom: dse.nl/iconen-van-eindhoven-zijn-juist-niet-hoog
Omdat hoogbouw stedenbouwkundig niet serieus te objectiveren is (80 meter? 100? 160? Roept u maar!) worden goeroes ingevlogen om te vertellen dat het ‘wel kan’. In dit geval lijkt architect/supervisor Winy Maas er zelf nog in te geloven ook. Hoogbouw zou bijdragen aan het imago van de stad. ‘Iconisch’. Terwijl Eindhoven juist zo aantrekkelijk is als grote laagbouwstad. En we hebben toch twee mooie iconen.
Hogere opbrengst
Hoogbouw zou een hogere opbrengst hebben naarmate de toren hoger is. Dit pakt meestal zo uit dat de ontwikkelaar de winst neemt en de gemeente en omwonenden met de brokken zitten: parkeer-, verkeers- en windoverlast, schaduw, verlies van privacy. Hoogbouw op de verkeerde plaats doet enorm afbreuk aan omliggende woonkwaliteit.
Gelovigen die achter de hoogbouwpriesters aanlopen moeten het boek De Bouwfraude nog eens lezen. Mooie plaatjes en praatjes en heel veel winst voor de vastgoedcowboys.
Het stadsgesprek van enkele weken terug stelt mij niet gerust. Er moeten 30.000 woningen worden gebouwd in tien jaar. Er is nergens plaats meer, dus het worden vooral torens in de binnenstad. Verontrustend veel aanwezigen zeiden geen moeite te hebben met bouwen tot 160 meter.
Er is al een keurige hoogbouwvisie, waarvan slechts een fractie is gematerialiseerd. Die dreigt nu enorm te worden opgerekt om in het stadscentrum tot 160 meter te kunnen bouwen. Twee keer zo hoog als wat er al staat. Het betreft hier geen locaties gelegen aan de Maas of aan het IJ, maar aan de Dommel! Middenin een kleinschalige binnenstad. Schaal en impact zijn buiten alle proporties. Inderdaad: Dubai aan de Dommel. Opgeleukt met de dooddoeners kwaliteit en duurzaamheid. Mooi schetsje, dat wel.
Maar voor wie? Waarom zo hoog? En waarom precies daar? Puur opportunisme? Manipulatie? Je kunt op zoveel andere manieren en op zoveel andere plekken verdichten. Voor wie is het aan het rumoerige Stadhuisplein annex evenementenplein op de 38e verdieping fijn wonen?
Woensel
Nu al ontstaan beheerproblemen in de bescheiden Eindhovense hoogbouw: illegale verhuur, wietkwekerijen, het is eigenlijk levensgevaarlijk. Oncontroleerbare kolossen met een enorme impact op omliggende woningen. Waarom geen andere manieren onderzocht om de stad te verdichten? Waarom niet lager, en waarom niet Woensel? Dat staat vol woningen waar straks niemand meer behoefte aan heeft, dus daar liggen kansen en is een krachtige kwaliteitsimpuls hard nodig. De tijd van die megalomane uithangborden hebben we wel gehad. Benut eerst eens de actuele hoogbouwvisie (hoog bouwen aan de centrumring en hoger met name in de Spoorzone), die is ruim genoeg. En bouw vooral CO2-neutraal in hout zoals op de DDW zo mooi is gedemonstreerd.
Eindhoven de hoogste? Mooi nie.
We hadden ook nog de twee hoogbouw-hobbyclubs EHVXL en EHVXXL met stukken in het ED op 22 en 25 februari. Enthousiaste verhalen, maar zonder steekhoudende argumenten (“mijn hart gaat sneller kloppen van hoogbouw”)! En tegenstanders van hoogbouw In de binnenstad worden conservatief genoemd…. Dat vraagt om een reactie in het ED! Corona houd ik liever erbuiten, ik heb op zich niets tegen hoge woontorens, maar dan wel op een geschikte plek. Ik was vorige week in Cartagena (Colombia), waar ze op voldoende afstand van het historisch centrum een prachtig hoogbouwfront aan het water gebouwd hebben!
Ik snap dat je de Corona situatie buiten deze gedachten wisseling wilt houden. Echter de gevolgen, een crisis die een heroverweging van investeringen en bouwbeslissingen met zich mee brengt moet je wel mee nemen? Zo ook de grenzen aan de groei! In 1960 van 11,4 naar 17,3 miljoen nu. Blijven en willen we zo doorgroeien of denken we daar inmiddels ook genuanceerder over? Welk percentage van onze bevolking wil graag in woontorens wonen? Hoeveel hoog gekwalificeerde expats zijn daarbij die later weer naar hun moederland terug gaan en dan te dure woonruimte in die hoogbouw achterlaten?
Ik ben niet tegen woontorens als er voldoende vraag naar is en de omgeving niet geschaad wordt. Zie ook de reactie van Breugeljaap op iconen-van-eindhoven-zijn-juist-niet-hoog/ Waar een Londense wolkenkrabber brandgevaarlijk voor de omgeving bleek te zijn! Als we dan al flink hoog willen bouwen, zie ik liever een vorm van organische groei in een omgeving waar dat past en niet hier en daar een kleurloze staak zoals dat nu het geval is. Een mooi voorbeeld is La Défense in Parijs waar La Grande Arche buiten het oude centrum min of meer de oorsprong was en de hoge omgeving er omheen in de loop de tijd ontstond. Zoals je schrijft in Woensel of langs het spoor zou dat ook kunnen.
Een mooie waterpartij waar een hoeveelheid hoogbouw gerealiseerd zou kunnen worden hebben wij helaas niet of het zou de Karpendonkse plas moeten zijn maar dat zullen de villa bewoners aan het water niet zien zitten.
Bedankt Jaap voor deze bijdrage!
Zoals in de reactie van Peer Notermans op de bijdrage dse.nl/help mee op dse om het coronavirus onder controle te houden te lezen, is er nog een extra reden bijgekomen om in de toekomst extra na te denken over eventuele hoogbouw. De recessie die er nu onverbiddelijk zit aan te komen zal iedereen weer met beide benen op de grond zetten, denk je ook niet? Waar komen die megalomane gedachten toch vandaan om zo hoog en qua inwoners zo groot mogelijk te worden. Waarom streven naar de grootte van bijvoorbeeld den Haag, Amsterdam of Rotterdam wie wordt daar beter van? De Eindhovenaren zelf in elk geval niet!
Het gekke is, dat het juist linkse partijen zijn die pro-verdichting en hoogbouw zijn. Zie de wethouder van PvdA,. Op de website van Groen Links staat zelfs te lezen dat ze pro volbouwen zijn en naar 300.000 inwoners willen.
Juist voor zo’n partij lijkt me dit tegen hun waarden in gaan. Want het zijn juist de projectontwikkelaars en vastgoedondernemers die er het meest van profiteren. Zuiver kapitalisme. Maar links praat dit goed omdat er door hoge torens zogenaamd meer ruimte blijft voor groen er omheen. En lekker veel sociale woningbouw. Alsof binnensteden er op vooruit gaan met veel goedkope woningen = goedkope architectuur.
Maar het is waarschijnlijk ook weer niet raar dat het juist een partij als het CDA is die voor behoud van historie en monumenten is. Het zal voor “progressieve” partijen wel te “conservatief” zijn.
Het milieu, Groen, staat linkser t.o.v. Links. Groen gaat voor sociaal bij de partij van Rik Thijs en Jesse Klaver, althans in de mate waarmee de partij zich ‘hard’ maakt. Groen worden is ook makkelijker dan een samenleving socialer meken.. Een groen succes is daarnaast eenvoudiger zichtbaar te maken: een boom in een pot in de Rechtestraat en niemand kan er nog omheen. Een échte baan meer of minder voor een bijstandsmoeder, dát zie je niet. De visuele winst van een volgepropte binnenstad zit ‘m in het groenbehoud aan de rand van Eindhoven enerzijds en de groeinoodzaak om de boekhouding van de stad overeind te kunnen houden.. De gedroomde bruisende groene binnenstad met evenementjes, toeristen, zeg maar een Brabants Amsterdam, dat is alleen te realiseren als er in de basis genoeg binnen komt. Nu kan het met de Brainportenvelopjes. Maar op de lange termijn zal Groen het zelf moeten doen. Dat gaat niet makkelijker met minder inwoners. In die zin schiet de stad zich met Van Gijzel’s (PvdA) droom gigantisch in haar voet. 30% stadsgebruikers toevoegen en echt groener worden dan je nu bent, dan moet je belastingtechnisch vooral veel mensen met hoge inkomens importeren; ik schat zo’n 70 á 80 procent van de 75.000 nieuwe Eindhovense woningbezitters. Laat dat nou precies de focus van stadsontwikkelaars zijn…