GEDICHT: Blindelings (Sint Valentijn)

Blindelings

Ik was blind
en zag de dagen passeren,
trager dan wolken en groter,
op het netvlies gegrift.
Hier in vaders dodencel
wacht een martelaar
op onthoofding,
verlossing,
bevrijding.

Dat is het geschenk:
door tralies het ooglicht,
het ontwaken,
zonsopgang
en ademhaling
waar welke dag telt,
in en uit. Ook de laatste dag
van bisschop Valentijn
in Claudius’ gevangenis.
Hij schrijft:

‘Er komt vaker
steeds meer minder,
en wat ik je gun
is nooit wat je krijgt,
maar soms meer en beter.
Open je mond, je hart:
honingboter
deze tijding.

Door deze gave, gift,
zullen al je dagen zijn
een samenzijn.
Negeer haat, venijn,
en dwaal verder,
op de tast vooruit.
Tot later.
Van je Valentijn’,
en blijft.

Valentijn (Latijn: Valentinus) is de naam van drie of vier heiligen en/of martelaren uit de derde, vierde of vijfde eeuw. Valentijnsdag (14 februari), de feestdag en vermoedelijke sterfdag van Valentinus van Rome (of Terni), wordt in grote delen van de wereld gevierd als de dag der geliefden.

Volgens een legende kwam een jong paar bij bisschop Valentijn met het verzoek hen te trouwen. De man was een heidense soldaat, de vrouw een christen. Valentijn vond de liefde zwaarder wegen dan de wetten van de keizer, en huwde het stel. Al gauw kwamen meer paren met hetzelfde verzoek. Hij werd aangegeven en gearresteerd. Toen hij voor de keizer moest verschijnen, probeerde hij die te bekeren. Claudius voelde zich beledigd en liet Valentijn martelen en onthoofden. Dat gebeurde op 14 februari, maar welk jaar het was, is onduidelijk. Voordat het vonnis werd uitgevoerd, zag Valentijn nog kans het dochtertje van de gevangenisbewaarder een briefje toe te stoppen; Van je Valentijn, stond erop.

Volgens een ander verhaal kwam een cipier (of de stadhouder van Rome) bij de toen al in de gevangenis zittende Valentijn met het verzoek zijn blinde dochter te genezen. Valentijn zorgde voor een geneesmiddel, maar dat werkte niet. Op de dag van zijn onthoofding probeerde de vader van het meisje nog wanhopig het vonnis tegen te houden, maar tevergeefs. Na Valentijns terechtstelling ontving het meisje een klein briefje van Valentijn, waaruit een gele bloem viel (als mensen hem om raad vroegen gaf hij hen een bloem, vandaar de bloemengroet op Valentijnsdag). Op het briefje stond ‘Van Valentinus’ en direct kon ze weer zien. Volgens de legende werd de vader daarna bekeerd tot het christendom.

Valentinus is patroon van de bijenhouders (wellicht op grond van het vruchtbaarheidsfeest waarmee hij in verband werd gebracht: de bijtjes en de bloemetjes stonden immers eeuwenlang model voor de menselijke voortplanting!); hij is ook beschermheilige van verliefden, verloofden en jonggehuwden, en wordt aangeroepen voor het welslagen van het huwelijk.

Hans F. Marijnissen