Gratis vervoer voor een beter stadsleven?
Nabijheid (en kosteloos openbaar vervoer in de buurt?)
In de sociale media kwam deze link voorbij, bedoeld om kritiek te geven op het kosteloos maken van openbaar vervoer dat maakte wat bij mij los. Al te gemakkelijk wordt voorbijgegaan aan de mogelijkheden voor een beter stadsleven, waar kosteloos openbaar vervoer er een van is.
Postzegel nodig?
Als ik een postzegel wil kopen, dan kan ik nergens meer terecht. Ik moet hem eerst door de post zelf laten bezorgen. Zie hier de ironie van de samenleving. Een kosteloos OV is geen panacee. Historisch gezien is er altijd betaald voor vervoersdiensten, we zijn er aan gewend, we gaan er niet significant méér of anders door reizen als we niet meer hoeven te betalen. Dat is niet het punt. Maar als kosteloos OV als postzegel wordt onderzocht, en dat doet het onderzoek in het filmpje, dan kun je met kerende post verwachten dat het niet werkt om de “modal split” (de verdeling van de verplaatsingen over de vervoerwijzen) significant te veranderen. Het helpt wel als het past in een waaier van maatregelen, zoals het filmpje ook aangeeft (maar veel te eng benadert) en dan draagt het bij aan een goed stadsleven.+
Welke faciliteiten vinden we nog in de buurt?
Maar belangrijker vind ik het even in te zoomen op nabijheid. Waar blijft nou mijn postagentschap, waar ik zo naar toe loop, een velletje postzegels koop, een praatje op straat maak, en de postmedewerker nog even spreek, in een impuls onderweg een bloemetje koop, en ook: waar ik de fiets niet bij nodig heb, de auto en het openbaar vervoer kan laten staan? Kortom, gezond even de benen strek in de vijftien minuten stad, waar ik dan al snel meer dan een uur gezellig op straat doorbreng en mijn sociale behoefte en bijdrage aan de stadssamenleving vervul? De stad die Jane Jacobs beschreef? Nostalgische prietpraat, wensdenken of politiek richtpunt?
OV en mobiliteit per fiets of auto zouden minder nodig moeten zijn om in de stad te kunnen leven als meer op nabijheid wordt ingezet. Maar ook kosteloos OV draagt bij aan nabijheid en beter stadsleven, het verlaagt de drempel. Het voedt bovendien ook op, het is een investering in anders leven. De kosten waard.
In tweede instantie bedacht ik later dat de postzegel eigenlijk niet zo’n goed voorbeeld is, gezien de terugloop aan het aantal brieven wat nog verstuurd wordt.
Maar nabijheid blijft wel belangrijk als je spontaan een tijdschrift wilt kopen of een pakje versturen of ophalen als het thuis niet afgeleverd werd.
Weet iemand hoe de gemiddelde bereikbaarheid/afstand van onze Eindhovense winkel(s)centra eigenlijk is? Zijn die makkelijk lopend te bereiken? In hoeverre wordt daar planmatig rekening mee gehouden?
@ Rien Valk
Er wordt te gemakkelijk gedaan over het verminderde gebruik van brieven. Natuurlijk is het zo dat veel meer communicatie digitaal verloopt. Maar de brief zal niet meer verdwijnen uit de samenleving, is mijn overtuiging. Evenals het tijdschrift en de krant, de informatiebrief, etc. Daar zal toch een voorziening voor moeten zijn, een publieke dienst. De verwachting was dat door een postwet in combinatie met privatisering een geschikt antwoord zou worden gevonden vanuit de invalshoek van het kostenaspect. Dat werkt dus niet, blijkt nu omdat commercieel de dienst niet binnen de publiek gestelde voorwaarden kan opereren. Er moet telkens geld bij en de overheid wordt nu gechanteerd om de voorwaarden aan te passen.
Dat gaat volledig voorbij aan de notie dat het een waardevolle publieke voorziening is. De overheid heeft een taak om deze te (blijven) faciliteren.
Ontvang jij graag een kaartje van een familielid, dat digitaal is opgemaakt en verzonden? Waar het handschrift van dat familielid niet meer zichtbaar is, geen emotie meer laat zien, geen schoonheid van het schrift, ? Is dat passé? Het boek zou ook verdwijnen, want het zou door het e-book worden vervangen. Niets is minder waar, er wordt nog steeds veel gedrukt en beide bestaan naast elkaar, ze vullen elkaar aan. Zo zal het ,met “de brief” ook gaan. Maar daar heeft de overheid ook een taak in. Net zo goed als dat de overheid ook de prijzen van het boek reguleert, om deze publiek toegankelijk te (blijven) houden. Het is geen volledig marktproduct. Dat geldt ook voor de krant.
Nabijheid Is hier ook nadrukkelijk van toepassing. De brief brengt mensen bij elkaar en is ook nodig voor het – voor alle leden van de samenleving toegankelijke- middel van de samenleving om optimaal te kunnen functioneren. Dat is misschien een opvatting die erg Europees is ingekleurd, immers in Dubai komt geen post en een kaartje sturen naar mijn nicht in de VS komt gewoon onbesteld retour, maar wij kiezen niet voor die samenleving. Deze wordt ons sluipenderwijs wel opgedrongen. Daar is een kritische kijk op zijn plaats, en ik heb deze in mijn opinie aangestipt.
Maar het ging mij in de eerste plaats om het aan de orde stellen van gratis openbaar vervoer, als één van de middelen om de nabijheid in de samenleving te ondersteunen. En ook de post speelt daarbij een grotere rol dan algemeen wordt ingezien.
Een interessante bijdrage Ignace!
In eerste instantie dacht ik voor een postzegel pak ik de fiets en rijd naar winkelcentrum Haagdijk in Tongelre. Maar dan is je deelname aan het stadsleven vluchtiger dan lopen als ik je goed begrijp?
Daarnaast gaan we dan voorbij aan onze medemensen die niet meer zo mobiel met de fiets zijn en voor een stukje (dagelijkse) stadse gezelligheid afhankelijk zijn van de bus.
Het laten vervallen en wijzigen van de overgebleven lijn 5 die niet meer via winkelcentrum Haagdijk ging, maakte voor veel oudere Tongelrenaren een einde aan het makkelijk winkelen aldaar. Ze hadden daarbij geen behoefte om naar de binnen stad te gaan in plaats van Haagdijk.
Wat zouden we volgens jou moeten verbeteren aan het Eindhovense openbaar vervoer en de situering van onze winkelcentra, alles op 15 minuten afstand?