Inspreken bij de Eindhovense politiek lukt dat?

Inspreken bij de meningsvormende vergadering van de gemeenteraad van Eindhoven dinsdagavond 21 april jl. was weer een bijzondere ervaring. Het was de eerste keer, in het Corona tijdperk waarin wij nu leven, dat je als burger, digitaal op afstand in dit geval, kon inspreken.

De afgelopen weken hadden alle briefschrijvers een uitnodiging gekregen.
Honderden handtekeningen op brieven van burgers en zienswijzen van bewoners waren teruggebracht tot één Nota van Zienswijze Bijlage 3. Een document van 188 pagina’s met alle reacties.
Veel reacties werden afgedaan met standaard verwijzingen in de trant van; “Zie hoofdstuk 3” of uitgelegd als “uw reactie betreft de verdichtingsvisie, en is nu niet van toepassing…”. Op een kafkaiaanse manier leken burgers antwoord te hebben gekregen. Ik was verbaasd met wat ik las.
Burgers die de euvele moed hadden genomen, tijd en energie in onderwerpen te steken. Zich te verdiepen, werden met wat pennenstreken af geserveerd.
Bewoners die moed en daadkracht hadden getoond en zoals ik hen ken, nette gematigde brieven hadden geschreven.

De komende weken ga ik op afstand naar een aantal van deze schrijvers luisteren.
Zij wilden niet meer inspreken. Zij voelden zich te geschoffeerd, minder dan een nummer. Ik zal op anderhalve meter bij hen vandaan, gaan luisteren. Een praatje met ze maken. Ze een hart onder de riem steken. Hen blijven vertellen, dat deze stad ook van hen is. Dat zij moeten blijven proberen, de politiek op te zoeken. Om te verbinden. Juist in deze tijd.

Uitgesproken tekst van Peter Struik bij de meningsvormende vergadering, ontwerp Omgevingsvisie 2020.

Dinsdag 21 april 2020

Geachte aanwezigen,

Democratie is te koop. Een medicijn tegen Corona is straks te koop. Alles is te koop zei iemand tegen mij, tijdens een buurtbijeenkomst over de Omgevingsvisie. Ik liet me niet verleiden, te reageren.

“Zonder eerlijkheid, geen vooruitgang”, dacht ik bij mezelf. Zoals wij hier nu op afstand bij elkaar zijn, kunnen we zeggen; “Wij zijn eerlijk en niet te koop!”

Op mijn ingediende zienswijze, reageerde het college. Ik las haar reactie op pagina 110 t/m 119 van Bijlage 3 Nota van Zienswijzen. Ik ben verbaasd en ongerust.

Over het totstandkomingsproces van de Omgevingsvisie die voor u ligt, heb ik zorgen. Hoe bestuurlijke processen als voldongen feiten zijn gedraaid. “Waar is echte begin- of samenspraak voor onze stad?” Ik mis die in de wijken.

“Hoe kan het, dat ik ongewild initiator werd, om vele burgers te informeren? Burgers die weinig tot niets wisten. Zij wisten niet dat openbare ruimte in de buurt waar zij wonen, of in hun vrije tijd van genieten, door de Gemeente al is toebedeeld aan ontwikkelaars.”

Dat de ontwerp Omgevingsvisie, ondanks alle goede energie die hierin is gestoken, een gek document is geworden. Met een verstikkende uitwerking op de lokale democratie. Afnemend vertrouwen in u, als lokale hoeders van diezelfde politiek. Dat mag niet.

Kijk voor uw lol naar het huidig geldende document. Leg die naast de ontwerp Omgevingsvisie neer.

De Interim Structuurvisie 2009 leest logisch. Er is aansluiting op alle taakvelden. Onderwerpen zijn herleidbaar voor burgers, ondernemers, politiek; voor iedereen. Ook is er een wettelijke Plan-MER door Adviesbureau Witteveen & Bos uitgevoerd.

Bij de huidige ontwerp Omgevingsvisie ontbreekt dit. Het is een bestuurlijke misser met grote juridische gevolgen. Aansluitingen op programma’s, dossiers zijn onvolledig. Eindhoven voldoet niet aan Europese richtlijnen.

Door zo’n strategisch document, een Omgevingsvisie, tot een vibe-brochure te maken, verliest u als politicus uw rol en positie. Bestuurlijk vastgelegde doelen, strategie, missie, visie raken uit het oog. Waarom gebeurt dit? Wat en hoe nu verder?

Mijn eerste verzoek aan u beste raadsleden: “Laat de ambtenaren die dit kunnen, opdracht krijgen van u als Raad. Maak de Omgevingsvisie functioneel en toepasbaar. Herschrijf deze!” Dan kunt u, toekomstige politici en burgers over 3, 5 of 8 jaar de aansluiting terugvinden. Begrijpen wat er staat. Waar wij ons juridisch, maatschappelijk aan kunnen houden.

U kunt dit politiek beladen verzoek met een gerust hart aan het college gezamenlijk opdragen.

De Omgevingswet is op 1 april 2020 jl. weer uitgesteld door de Minister. Dit is geen grap.

www.gemeente.nu/ruimte-milieu/omgevingswet/invoering-omgevingswet-opnieuw-uitgesteld/

U heeft de tijd, om het werk samen met dit college, beter en ordentelijk te laten uitvoeren. Toekomstbestendig, omdat de wereld sterk verandert.

Nu de Corona crisis ons samenlevingsfundament blijvend aantast, weet u het zeker; wat nu staat opgeschreven, wordt zo niet gerealiseerd. Bij lange na niet.

Scenario’s, waarbij ambities en realisme dichter naar elkaar toe worden opgeschreven, puur vanuit maatschappelijk, economisch en ecologische noodzaak, zijn nodig om te slagen. Ik vraag u dit met elkaar te doen.

Ik word in deze vraag bevestigd door gesprekken die ik voerde met ambtenaren en politici in dit domein.

Eén ambtenaar zei: “2016 was een kanteljaar in de voorbereiding van dit “Omgevingsvisie dossier. Het vorige college koos op een gegeven ogenblik meer voor ‘de stenen’, dan voor echt duurzaam vergroenen”. U leest dit terug in mijn Zienswijze.

Ambities van de toenmalige D66 wethouder, om de wettelijke inspanningsverplichting voor min. 20 km EVZ te realiseren, werden de jaren daarna weggepoetst. Deze plicht is ook verdwenen in de ontwerp Omgevingsvisie.

In wiens voordeel? Van ontwikkelaars? Een stad zonder ambities? Zoiets doe je alleen als je niet eerlijk bent. En dat zijn wij hier met elkaar niet. Daar houd ik mijzelf aan vast.

Toch gebeurt dit in de natuurparagraaf. Verantwoordelijk Groen Links wethouder Thijs, kan juist op deze punten scoren, door ze zo binnen te halen. Je leest het alleen niet terug. Wat gebeurt hier?

Daarna sprak ik met een belangrijk raadslid van een grote politieke partij uit de raad over de massale projectontwikkelingen. Plannen waarbij de openbare ruimte is/wordt verkocht. Groen vernietigd, of bebouwing moet expanderen. Het raadslid zei; “Onze PvdA wethouder Torunoglu kan niet terug. Alle zaken zijn al geregeld. Het staat in de boeken! Yasin zou anders willen, maar ziet geen mogelijkheden!”

Ik was niet verbaasd, glimlachte alleen: “Of u als raadslid, burger akkoord wilt gaan met voldongen zaken, uit een eerder tijdperk…?”

“Wij geven veel geld uit aan een Omgevingsvisie proces. Schrijven niet concreet op wat niet meer kan. Stellen ook geen harde kaders, om de maatschappelijke belangen en transitieopgaven beter te dienen…”

Daarom mijn laatste oproep aan u. Denk niet aan maart 2022. Maak dit dossier volledig, helder en in samenhang. Zet dit alles in de Omgevingsvisie.

Dat brengt u als politiek terug bij de Eindhovenaren. Het brengt burgers weer terug bij de politiek. Juist in het ‘Corona-crisis tijdperk’, maar vooral daarna. We hebben elkaar nodig, nu er een andere stad gaat ontstaan.

Dank u wel voorzitter, raadsleden, ambtenaren en luisteraars.