Kan onze democratie digitaal worden verbeterd?

Nederland behoort tot de top van EU-28-landen met de meeste huishoudens die toegang hebben tot internet! In 2017 had 98 procent van de Nederlandse huishoudens thuis internet, het Europese gemiddelde was 87 procent. Of we inmiddels de 100 procent bereikt hebben is nog niet bekend.
Wordt het geen tijd om gevolg te geven aan de oproep van Nederlandse bank directeur Klaas Knot:
“Bedrijven en overheid moeten ook gaan investeren in verdere digitalisering. Een van de oorzaken waardoor Nederland relatief goed door de crisis komt, is de digitale vaardigheid van de bevolking en het feit dat bijna iedereen internet heeft.”

Bananen republiek
In de bijdrage “Zijn we een bananenrepubliek?” stelde ik de vraag: Wordt het geen tijd voor bezinning en daarna vernieuwing van onze democratie zeker als je daarbij meeneemt hoe vaak er zaken mis gaan ook bij het stedelijk bestuur? In de dialoog die daar op volgde was het antwoord categorisch NEE!

Waarom
Waarom zouden we ons niet kunnen bezinnen of het beter kan? Waarom zouden we maar een keer in de vier jaar onze stem mogen laten horen? Waarom mogen we ons niet afvragen of we het democratisch proces digitaal kunnen aanvullen of verbeteren? Waarom zou dat alleen maar kunnen via het oprichten van een nieuwe partij of van binnenuit bij een bestaande partij?

In het blog “Dilemma’s van de Digitale Democratie” is te lezen:
“Burgers die digitaal willen participeren zijn echter aangewezen op 19de eeuwse democratische instituties die gebouwd zijn op een 15de eeuwse informatietechnologie. Als de wijze waarop burgers kunnen meedenken, meepraten en meebeslissen over democratische besluiten fundamenteel aan het transformeren is, waarom zou de structuur van het huidige politieke systeem dan onveranderd moeten blijven?”

In over ons hebben we het over gelijkwaardig met elkaar communiceren als een begin van digitale democratie, waar we graag ruimte voor willen bieden. Die uitnodiging staat nog steeds.

Digitale bijdrage
Soms ligt een digitale bijdrage aan het democratisch proces zo voor de hand dat hij niet gezien wordt. Neem als voorbeeld de verdichtingsvisie voor de binnenstad die door de raad op 15 december aangenomen is. Daar is in mijn visie te gemakkelijk aan ons Eindhovenaren voorbijgegaan in de onterechte veronderstelling dat de gemeente voldoende moeite had gedaan om heel Eindhoven te informeren.

Mijn twijfel is gebaseerd op de informatie over de stadsgesprekken van 9 oktober 2019 waar 300 mensen aanwezig zijn geweest met als resultaat 30 vragen tijdens de bijeenkomst en 139 via de online enquête. Online heb ik over die enquête niets terug kunnen vinden! Daarnaast werd het democratische proces in 2020 bemoeilijkt door coronapandemie.  Maar wat zou het bezwaar geweest zijn om via het bestaande Digipanel hierover een paar vragen te stellen aan de inwoners van onze stad?

Digipanel
In 2017 heb ik vanuit het vervolg van de G1000Eindhoven aan J. Vriens (toen verantwoordelijk voor het panel) gevraagd naar de achtergrond van het panel. Hij gaf dit antwoord:
Het Digipanel bestaat uit +/- 5.500 personen. Gemiddeld doen er 2.500 mee aan een onderzoek.
Door het grote aantal kun je wel zeggen dat het panel representatief is (of met ‘herweging’ te maken).
Maar uiteraard zijn betrokken burgers oververtegenwoordigd. Mensen met een niet-westerse migratie achtergrond en jongeren zijn ondervertegenwoordigd. Wat politieke voorkeur betreft is het panel representatief. Alleen de raad of het college kan het panel inzetten.
In feite liep Eindhoven met zijn Digipanel voorop, maar waarom werd het dan niet ingezet bij de geboden inspraak procedures rondom de verdichtingsvisie? Ik heb het in elk geval niet voorbij zien komen!

Digitale democratie leeft!

Dit is mijn eerste bijdrage in de serie over dit onderwerp

3 reacties

  • Paul Henkemans, voorzitter bestuur Stichting Beter Eindhoven SBE

    Helaas zien wij dat de gemeente het DIGIPANEL als actief forum voor direct contact met de gemeente als bedreigend ervaart. Enerzijds is het verbazingwekkend dit te moeten constateren voor een stad die tot de top van de wereld op ICT-gebied wil horen, anderzijds bij beter nadenken wel degelijk te verklaren. Zowel het gemeentelijke als politieke apparaat is nog steeds volgens “het oude denken” ingericht en ook zo handelend. Met een actieve burgerinbreng weet men feitelijk geen raad, is er zelfs bang voor.
    Want dan moet men de discussie aan en dan gaat het al gauw om de inhoud zelf van de onderwerpen. Verborgen agenda’s, of afspraken in tussenkamertjes worden dan als – mogelijke – handenbindertjes duidelijk.
    Gelet de enorme opgaven waar de stad ruimtelijk voor staat (met centraal de klimaatadaptatie ten gunste van beter kunnen wonen, werken, winkelen en ontspannen/recreëren) wil SBE als burgerinitiatief mee gaan helpen. maar dat wel met het voorop gaan stellen van heldere ontwikkelingsprocessen die ingericht zijn voor optimale en complete informatiedeling. Alleen dan krijg je inhoudelijk maatschappelijk verantwoorde topresultaten. En die wil iedereen toch?

  • Een wat genuanceerder antwoord dan NEE kun je vinden op:
    https://dse.nl/waarom-zou-democratie-digitaal-moeten/

  • Rien Valk

    Eindhoven hoorde bij de early adopters wat het digipanel of burgerpanel betreft.

    De afgelopen jaren steeg het aantal burgerpanels in Nederland. In 2008 had 14% van de Nederlandse gemeente een burgerpanel*, in 2011 had 1 op de 5 gemeenten een burgerpanel in 2016 1 op de 3 gemeenten.

    Zie ook: toponderzoek.nl/2017/05/08/overzicht-van-alle-burgerpanels-nederland/

Laat een antwoord achter aan Wim Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *