V = Victorie! Maar voor wie?

Op spandoeken en aanplakbiljetten viel in het bezette Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog de volgende tekst te lezen: “V = Victorie, want Duitsland wint voor Europa op alle fronten”. Die V werd als het ware overgenomen door de bezetters die er wel een beetje klaar mee waren dat de BBC steeds maar de begintonen van Beethoven’s vijfde symfonie uitzond. In morse code kwam het neer op kort-kort-kort-lang en stak veel mensen op het vasteland een hart onder de riem. Britain shall never surrender. De westerse geallieerden en hun Oost-Europese bondgenoten wisten de Nazi’s na vijf jaar oorlog eindelijk te verslaan.

Vechtsport van oosterse aard
Het V-teken werd door steeds meer waaghalzen op muren gekalkt en over officiële Nazi-posters geschilderd. Wie betrapt werd kon rekenen op een flinke straf en bracht niet alleen zichzelf maar ook zijn of haar directe familie in gevaar. Het duurde niet lang tot de Duitsers bedachten hoe om te gaan met de V die steeds vaker in het straatbeeld verscheen. Met de spandoeken die de Duitse overwinning voorspelden probeerde de bezettingsmacht de kracht van de geallieerde radioboodschap te gebruiken voor hun eigen doelen. Eigenlijk zoals een judoka de kracht van een aanvaller gebruikt tegen diezelfde aanvaller. Een waar propagandamiddel maar niet bepaald het meest krachtige.

Anno 2020
Wat de Duitsers met hun spandoeken en posters beoogden wordt vandaag de dag nog steeds gedaan. Niet alleen in Noord-Korea, als u dat mocht denken, maar ook in Eindhoven. Laat ik beginnen met een simpel voorbeeld.

In het begin van 2020 verschijnt een oproep van architect Jan van Dijk waarin hij een lans breekt voor een veel bredere discussie over de toekomstige ontwikkeling van onze stad. In het achtergrondartikel: ‘Wat voor stad willen we eigenlijk zijn?‘ roept hij op tot een breed debat.

Wethouder Torunoglu geeft vervolgens als antwoord dat alles waartoe Van Dijk oproept al is ‘omarmd’ door het bestuur. ‘Bedankt voor uw essay, we zijn er blij mee’, het lijkt daarmee of de kritiek van Van Dijk het beleid van de wethouder juist ondersteunt. En dat met een reactie die inhoudelijk rammelt en wel over de volle breedte. Als de heer Van Dijk iets wil kan hij terecht bij de gebiedsmanagers, dus met die brede discussie zit het wel snor. Dat is natuurlijk niet waar want je kunt toegankelijke ‘aanspreekpersonen’ niet vergelijken met een serieuze dialoog over de ontwikkeling van je stad. Game, set and match voor de wethouder en zijn onfeilbare verdichtingsvisie.

Inspraak
Als gemeentebesturen plannen hebben zoals vastgelegd in de verdichtingsvisie van (binnen)stadssupervisor Winy Maas, dan is in de procedures ook een inspraakmogelijkheid voor burgers voorzien. Je hebt recht op 5 minuutjes je zegje doen. De wettelijke rol van die inspraak is bijzonder beperkt. Je mag als burger of organisatie betogen dat bepaalde zaken anders moeten, maar of daar iets mee gebeurt is aan de verantwoordelijk wethouder. In de huidige situatie geldt dat er eerst een plan is gepresenteerd, vervolgens zijn er participatiegesprekken georganiseerd en daarna nog een aantal inspraakavonden. Op papier allemaal prima, maar in de praktijk slechts voor de vorm. De verdichtingsvisie is nauwelijks veranderd ten opzichte van de oorspronkelijke versie.

Breedgedragen?!
De echte ‘V = Victorie’-truc gaat schuil in de teksten die vanuit het Stadhuis naar buiten worden geperst. Steevast geeft de wethouder of zijn woordvoerder aan dat de plannen na goed overleg met alle stakeholders verworden zijn tot een ‘breedgedragen’ visiedocument. Desondanks bleken bij de laatste inspraakavond 9 van de 11 insprekers scherpe kritiek te hebben op belangrijke aspecten van de visie. Er staan teveel seinen op rood. Daarnaast zijn bezwaren zoals die van architect Jan van Dijk en vele anderen simpelweg niet weggenomen omdat niemand durft te twijfelen aan de zienswijze van één geraadpleegde supervisor. Smaller dan dat kun je een ontwikkelingsvisie niet dragen.

++++

Eigen voet-noot
Wethouder Torunoglu heeft in zijn reactie aan Jan van Dijk nog iets geschreven:

“Een gesprek over deze issues lukt mij op dit moment niet. De tijden zijn veranderd, wij zijn momenteel druk bezig met het aan inkomen helpen van zzp-ers en de consequenties van de coronacrisis op de bouw.”

Laat nu juist die consequenties van de coronacrisis op de bouw niet meegenomen worden in de huidige verdichtingsvisie. Het belooft één van de grootste gemiste kansen te worden. Neem even de tijd en lees Haastige stedenbouw en de huidige coronacrisis.