Tongelreep blijkt prijsknaller

Deze week in de Brainportvertrippelaar: het Tongelreepzwembad. Wat begon met een begroot bedrag van 12 miljoen, wilde een aannemer eventueel uitvoeren voor 21 miljoen. Nu staat de teller op 54 miljoen eurootjes.

Kleine voorhistorie
Halverwege het vorige decennium ressorteerden De Tongelreep, de indoor sporthal en ijssportcentrum Eindhoven onder dezelfde gemeentelijke afdeling: Grondzaken en maatschappelijk vastgoed. Zowel de financiën als de exploitatie waren ondergebracht bij dit ene gemeentelijke onderdeel.

In 2015 werd de ijsbaan tot ieders verrassing versleten verklaard door de verantwoordelijk wethouder en ambtenaren van eerder genoemd gemeentelijk onderdeel. Zij vonden een medestander in de vorm van Cees-Rein van den Hoogenband die zo vriendelijk was om het voorstel te doen om een nieuw ijscomplex tegen zwembad ‘De Tongelreep’ aan te bouwen.

O nee, toch niet…
Niet lang daarna bleek dat het complex en de koelinstallatie in prima staat verkeerden, maar ook dat er al lang uitgetekend en doorgerekend Tongelijsplan lag. Toenmalig burgemeester Van Gijzel moest schoorvoetend de documenten aan de inmiddels wakker geworden raad overhandigen.

De ijsbaan zou geofferd worden vanwege de jaarlijkse budgetoverschrijdingen elders binnen de cluster van drie faciliteiten in de Genneper Parken. In correct Eindhovens: het aanhoudende exploitatietekort van het Pieter van den Hoogenbad-topsport zwemwater veroorzaakte een domino-effect. Als ik het me goed herinner ging het om zo’n 800.000 tot 1,2 miljoen euro aan extra gemeenschapsgeld dat naar de bakermat van de grootste olympiër aller tijden werd gechloorcheld.

Uitkomst
Het ijssportcentrum werd vervolgens losgekoppeld wat betreft boekhouding en exploitatie. Het zwembad zoals we dat al lang kenden in Eindhoven bleek een jaar later al niet meer houdbaar, het betekende het einde van het zwemparadijs. Toenmalig wethouder Schreurs trok de stop uit het subtropische gedeelte en sloot de deuren van wat ooit de chloorparel van Zuid-Nederland was.

Daarop ontstond een buitengewoon democratische vaststelling van het alternatief. Alle betrokkenen werden uitgenodigd en een leuk, bescheiden familiezwembad inclusief zwemwater voor specifieke doelgroepen zou het levenslicht zien. De schatting was dat voor 18 miljoen euro zoiets wel te realiseren zou zijn.

Van 18 miljoen naar 21
Kort voor het besluit bleek dat de topsportzwemvertegenwoordigers hadden getracht om buiten het vaststellingsproces alsnog aanpassingen te bewerkstelligen. Toenmalig wethouder Wiedemeijer (SP) was onvermurwbaar: iedereen was uitgenodigd en had de kans gehad zijn/haar zegje te doen: een familiebad zou het worden.

Daarmee leek niets de realisatie van het nieuwe bad in de weg te staan. Toch bleek niet veel later dat voor het begrote bedrag van achttien miljoen euro geen enkele aannemer de verbouwing kon realiseren. Voor drie miljoen meer zou één bouwer het wel aandurven.

Politieke wind
In 2018 vonden er gemeenteraadsverkiezingen plaats en draaide de politieke wind. Wethouder Stijn Steenbakkers (CDA) verzon een list voor de impasse en dacht nog wel een Brainportenvelop te kunnen regelen. En zo was de financiering niet langer een probleem.

Wat wel nog even moest worden aangepast was het pakket van eisen dat in de vorige raadsperiode zo zorgvuldig was bepaald. Het mag geen verrassing zijn dat het nieuwe nieuwe ontwerp (twee keer nieuw, ja!) dit keer wel voldeed aan de topsport zwemlobby. Het prijskaartje leek eigenlijk steeds minder relevant.

Recreatieve functie
Inmiddels stevenen we af op 2024. Meer dan zeven jaar na de sluiting van het subtropisch zwemparadijs en de overbekende buitenzwembaden met ligweide is het nieuwe zwembad nog steeds geen feit. Oorspronkelijk was het opknappen van datzelfde golfslaggedeelte geschat op 500.000 tot een miljoen euro. Bent u er nog?

Exploitatiekosten
Eén van de secundaire argumenten waarmee de ijsbaan bijna om zeep werd geholpen, was dat het niet meer van deze tijd was om als gemeente een ijssportcomplex te exploiteren. Prompt werd het beheer uitbesteed en daarmee werd de kostenopbouw in ieder geval glashelder. Niets wijst erop dat de gemeente Eindhoven leert uit het recente verleden.

En dus wordt in het Eindhovens Dagblad gesproken over de meest actuele prijs van 54 miljoen euro. De laatste prijsverhoging wordt gerechtvaardigd door extra zonnepanelen en een extra zuiveringsinstallatie. De energie die het dak opwekt is bovendien goed voor de electiciteitsvoorziening van 210 huishoudens. Het klinkt als een exploitatiesprookje en dat kennen we nog van de bouw van het Pieter van den Hoogenband-bad. Daar werd gepocht dat het water verwarmd werd met biomassa waar het in werkelijkheid volledig op aardgas draaide (op 22 dagen na). De hypermoderne milieuvriendelijke installatie bleek alleen goed te functioneren als breekijzer voor de haperende geldkraan.

Troebele toekomst
Wie nu alleen kijkt naar de bouw van het nieuwe Tongelreepgedeelte, wacht na de opening een koude douche. Dit zwempartijtje gaat de gemeente elk jaar wederom duidelijk meer geld kosten dan oorspronkelijk begroot. Het voorziene exploitatiebedrag zou duidelijk onder de een miljoen euro blijven. De gemeentelijke afdeling die het beheer in eigen handen houdt zal opnieuw haar best doen om ook de exploitatiecijfers te beheren. Gelukkig dat dit niet meer kan door kosten weg te schrijven op het ijssportcentrum*.

* vanaf vrijdagavond 14 oktober a.s. is de ijsbaan weer geopend. U vindt daarover overigens niets op www.eindhovensport.nl want de gemeente heeft het zo druk met haar zwemwater dat er sowieso nauwelijks ruimte blijkt voor andere sporten.