Wethouder Steenbakkers lijdt aan geschiedenisverlies
De Drentenaren die in de vorige eeuw in Eindhoven kwamen werken, hebben Eindhoven geleerd om te gaan met ‘internationals’. De wethouder vergeet dat Philips zorgde voor de huizen.
Bij herhaling wordt de ‘Drentenaren’-analogie gebruikt om uit te leggen waarom in Eindhoven expats goed worden geabsorbeerd. Het komt er eigenlijk op neer dat Philips werknemers naar onze stad haalde voor de productie van haar producten. De ervaring van die Drentse ‘import’ zou ervoor gezorgd hebben dat we in het Eindhoven van nu niet zaniken over de toestroom van internationals oftewel expats.
Vergeetachtigheid
Wat wethouder Steenbakkers in zijn betoog steeds vergeet is dat Philips zelf zorgde voor huisvesting van haar nieuwe personeel uit Drente. Daar maakte het bedrijf ook geen geheim van. Van 1925 tot 1930 stampte Philips het Drents Dorp uit de grond. Maar liefst 825 huizen voor zo’n 600 veelal protestantse gezinnen werden neergezet. Er werd niet gewezen naar Den Haag of naar de lokale overheid, nee, het bedrijf nam haar verantwoordelijkheid.
Onrust in de maatschappij
Gemakshalve vergeet de wethouder in zijn stellige verhaal de woonkwesties mee te nemen in zijn vergelijking. En de cijfers liegen er niet om. In Veldhoven is meer dan de helft van de inwoners een internexpat. In Eindhoven wordt door sommige expats hun eerste eigen woning (eigendom) verhuurd aan een verse nieuwe ‘international’. Of de nieuwkomers maar even meer dan 2250 eurootjes huur per maand willen dokken voor een gezinswoning die in de jaren tachtig van de vorige eeuw als premie A-woning op de markt kwam. Dat was destijds een woning die bedoeld was om als starter betaalbaar te kunnen wonen.
Expats en de winstverdubbelaar
De eerste vijf jaar kan iedere international aanspraak maken op het 30% tarief waardoor hij of zij beduidend minder belasting afdraagt dan een national. Met de voordelen (en dat zijn er nogal wat, óók op het gebied van tegemoetkomingen inzake het onderwijs) is het makkelijker vissen in de woningvijver.
De grap is dat hierdoor expats niet alleen makkelijker een woning kunnen verwerven, ze kunnen daarnaast met een beetje geluk na een paar jaar verhuizen en de eerste woning lucratief verhuren. Dat komt nieuwe internationals (en hun werkgevers) dan weer goed uit, want die moeten de extra handjes natuurlijk wel huisvesten.
Meerhoven
Drents Dorp van destijds is eigenlijk te vergelijken met het Meerhoven van nu. Het verschil is dat een groot deel van de -van oorsprong Aziatische- bewoners niet huren van hun werkgever of een daaraan verbonden verhuurder. Deze bewoners zijn trotse woningbezitters. Deze internationals hebben namelijk geld te over, hetgeen voor de Drentenaren van toen zeker niet gold. Philips loste dat woonprobleem op door te zorgen voor ‘Drentse’ huisvesting.
De huidige Brainport industriën helpen het eigen personeel ook zo goed als ze kunnen. Waar bij Philips de Strijpse heide het moest ontgelden, is anno 2023 de complete woningmarkt leeggeroofd ten gunste van de nieuwkomers.
Uitzichtloos
Jonge bewoners van 040-land beseffen niet wat het betekent dat de woningmarkt inmiddels zo uitzichtloos is. Ze dromen van een toekomst met een huisje, boompje, beestje of gestapelde woonruimte met een balkon. De kansen zijn nihil en de prognoses zijn om te janken. Dat geldt voor heel Nederland, maar de fantastisch slimme Brainport-regio spant met Amsterdam de kroon.
Wethouder Steenbakkers komt niet verder dan ‘We moeten het samen doen, samen met Den Haag’. Waarom? Omdat dat zijn enige hoop is. Historisch gezien hoeft hij van de high tech denk- en maakindustrie geen enkel woningbouwinitiatief te verwachten. En als er al iets van de grond komt zou het mij niet verbazen als het de bouw van scholen betreft. We zagen het al eerder: scholen waar de internationals met subsidie onderwijs kunnen genieten. Dan komt het geld in ieder geval goed terecht.
040-land gaat kapot aan het successprookje dat mensen zoals wethouder Steenbakkers en de Brainport marketingmachine verkondigen. Het paard van Troje is de regionale woningmarkt binnengerold en wie droomde van een overdekte toekomst in de buurt van zijn eigen habitat mag het lekker uitzoeken.
Andere internationals
Los van bovenstaande is er nog een andere groep internationals. Mensen zonder een uniek technisch talent of schaarse kennis, mensen die gevlucht zijn uit oorlogsgebieden of anderszins onderdrukten. Voor die mensen, en dat zijn er stiekem ook heel wat, moet eveneens onderdak gevonden worden. Die individuen en gezinnen komen doorgaans niet in de vrije huursector terecht maar in woningen die bedoeld zijn als sociale huurwoning. Betaalbare woningen die eveneens voor starters met weinig centjes bedoeld zijn.
Wethouder Steenbakkers noemt in zijn beleid deze andere internationals zelden, coalitiegenoten misschien wat vaker. Als component in het woonvraagstuk mogen zij niet vergeten worden. Wie niet weet over wie ik het heb moet eens gaan praten met mensen van vluchtelingenwerk. Sowieso goed voor een lesje nederigheid. Ik kan het u van harte aanbevelen.
++++++++++++
Naschrift: op de avond na publicatie van dit artikel verscheen een bijdrage over ‘Wonen in Eindhoven’ bij EenVandaag. Eén van de geïnterviewden, makelaar Debbie Mels, stelt aan het eind van de bijdrage dat er bij ASML elke maand 500 nieuwe medewerkers in dienst treden. ‘Dat zijn enorme aantallen… En die mensen moeten allemaal ergens wonen.’
Kijk zelf:
Bob,
Ik voel veel boosheid bij je. Dat is begrijpelijk. De overheid heeft er met de figuurlijke pet naar gegooid. De woningmarkt is verschrikkelijk, en dat heeft heel veel oorzaken. Er wordt gewoon te weinig gebouwd, al tientallen jaren. Door een woud aan regeltjes en mogelijkheden tot eindeloze bezwaarprocedures maakt het bouwen duurder en risicovoller.
Ik vind het daarom vreemd dat je de schuld bij de expats legt, terwijl jij zelf persoonlijk jarenlang de spreekbuis bent geweest van bezwaarmakende belangengroepjes, die vrijwel tegen elke woningbouwontwikkeling in de stad waren. Daar wringt de schoen.
Ik laat vooral zien dat de zelfbenoemde ‘linking pin’ tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstituten (wethouder Steenbakkers) geen aandacht schenkt aan het huisvestingsbeleid dat Philips voerde toen het bedrijf mensen van buiten aantrok. Expats zijn prima lui, ik word erdoor omringd door Aleksandar, Jude, Karim, Ray, Ian, Osvaldo en Danillo. Geen enkele Nederlandse naam en geen van hen heeft dezelfde nationaliteit. Dat gaat in mijn eigen habitat prima.
Maar de expatregeling maakt dat zodra de verse internationals meedoen aan het Brainopolyspel, het spel eigenlijk al is gespeeld. En elke dag schuiven er nieuwe spelers aan die meer te besteden hebben omdat ze met een groter aanvangsbedrag mogen beginnen dan de oorspronkelijke Eindhovense spelertjes. Zelfs als alle plannen zouden doorgaan waar jij op hint, hangt de oorspronkelijke Eindhovenaar aan de laatste mem. Dat wordt niet door de minsten bevestigd, maar ook dat trek je ongetwijfeld in twijfel.
Wat jij voelt bij mij moet je zelf weten. Ik probeer met een plezierige pen mijn kritiek te uiten omdat ik vind dat we als kikkers in kokend water terecht dreigen te komen. Dat is een ernstige zaak die met een grotere pan niet op te lossen is. De hoeveelheid water blijft namelijk hetzelfde en het aantal kikkers neemt harder toe dan het volume van de pan.
Ik wens je succes toe met het bejubelen van het Brainportsprookje, ik vind dat het serieus herschreven dient te worden.
Peter,
Ik zal het je nog eens uitleggen. Voor dat je reageert lees eerst zorgvuldig en zoek dan pas naar argumenten om het geschrevene te weerleggen of je tegenspraak te onderbouwen.
Ook nu speel je weer op de man. Lees daarover onze informatie over schrijf mee nog eens door.
Bovendien waar staat dat de expats de schuld zijn van de overspannen woningmarkt? Als er al sprake is van schuld dan zijn het de werkgevers die kennelijk geen rekening houden met de nodige woonruimte bij het werven van nieuwe werknemers. Waarbij ze in eerste instantie ook niet wilde meewerken aan de nodige nieuwbouw waar Philips dat vanaf het begin wel deed. Maar misschien heb jij wel ideeën over hoe we in regionaal overleg de woningnood sneller kunnen oplossen?
Show is mr Steenbakkers niet vreemd, echter hij vergeet verantwoordelijkheid te nemen en ZELF initiatieven en actie te ondernemen, dit is moeilijk maar niet onmogelijk, vraagt lef en 200% inzet. Neem voorbeeld aan de ondernemers bij Philips!!
Het Philips woningbureau, welke (Eindhovense) Philipsmedewerkers herinneren het zich niet? In mijn geval hebben ze me drie keer aan passende woonruimte geholpen. Een aanrader voor onze bestuurders die het niet zo precies weten is denk ik dit boek:
Philips’ Woningbouw 1900 – 1990: Fundament van Woningstichting Hertog Hendrik van Lotharingen.
ik blijf het jammer vinden dat de tijdgeest Philips er uiteindelijk toe bracht om het aan de markt over te laten met alle nadelige gevolgen van dien