Evaluatie samenspraak Stadhuisplein: de omwonenden zijn gefuckt*

Aanstaande woensdag, 16 november, vindt in het Muziekgebouw een bijeenkomst plaats over de doorontwikkeling van het Stadhuisplein. Het grijze plein waarop Eindhovenaren vroeger parkeerden, later skateboardden, defileerden, meezongen en huldigden dient aangepakt. Het plein moet groener, de gebouwenkrans er omheen moet nieuw en de functionaliteit moet min of meer behouden blijven. Een ontmoetingsplek voor alle Eindhovenaren.

Eerst een terugblik
Om dit plein een breedgedragen metamorfose te kunnen laten ondergaan is door toenmalig wethouder Yassin Torunoglu (PvdA) en zijn ambtenaren een breed scala aan instrumenten ingezet om de mening van de Eindhovense bevolking te peilen. Niet alleen de functie van het plein maar ook de bouwhoogte en andere relevante zaken kwamen bijvoorbeeld in een online enquête aan bod. Bovendien zijn er gesprekken in de stad gevoerd met bewoners van onze prachtige stad. Dat gebeurde in de directe omgeving van het Stadhuisplein niet door een cirkel om het Stadhuisplein te trekken en de inwoners samen te roepen maar in kleine groepen in zogenaamde klankbordgesprekken.

Stevige kritiek op de uitkomsten
In eerdere bijdragen aan Digitale Stad Eindhoven wees ik al op het feit dat de digitale enquêtecampagne bepaald niet beperkt bleef tot alleen maar inwoners van onze stad. Iedereen van overal kon de enquête digitaal inklikken en waar de mening ook vandaan kwam, ze telde even zwaar mee.

De enquête-resultaten die vervolgens werden gepresenteerd waren statistisch gezien buitengewoon discutabel. Tot op de dag van vandaag wordt me nagedragen dat ik er iets over schreef.

Een Eindhovense dialoog
Door de gemeente Eindhoven is tussentijds de opdracht gegeven aan onderzoeksbureau Movisie om het proces van samenspraak te evalueren. Het resultaat was een rapport dat op 22 april jl. werd gepubliceerd. Nadat eerder de uitkomsten van het samenspraakproces al werden omgesmolten tot groen licht voor de gemeenteplannen blijkt inmiddels ook het samenspraakproces, zeg maar de dialoog, op een voldoende te mogen rekenen. In mijn optiek opnieuw onterecht.

De directe omwonenden – Operatie Machiavelli 
De gemeente heeft de inwoners van het gebied rondom het Stadhuisplein uitgekookt benaderd voor het inspraakproces. Niet alle omwonenden werden tegelijk uitgenodigd om deel te nemen aan één en dezelfde dialoog, gekozen werd voor deelgroepen. Deze groepen werden, ook na verzoek vanuit die groepen, niet met elkaar in contact gebracht. Gelukkig werden van alle bijeenkomsten notulen opgesteld.

Minder fortuinlijk was dat die notulen dan weer niet uitgewisseld werden, wat overigens niet uitmaakte, want het beeld van de verslagen was vaak gespeend van alle kritiek die tijdens de bijeenkomsten door omwonenden wel degelijk werd geuit. De regie van de samenspraakbijeenkomsten lag volledig in handen van de vertegenwoordigers van de gemeente, zo ook de vaststelling van de opbouw van de deelgroepen. Wie de notulen leest bekruipt een gevoel van een nieuwe lente bij alle deelnemers, dus ook bij de bewoners in de directe nabijheid van de toekomstige bouwput. De sfeer die in de notulen werd neergezet viel te vergelijken met die van een Shell-reclame waarin de maatschappij zich haast profileert als klimaatredder.

Evaluatierapport
Nu is er dan een heus evaluatierapport. Hoe het kan dat het proces alsnog een voldoende krijgt is mij, ook na drie keer lezen, een raadsel. In het rapport komt op verschillende plekken expliciet naar voren dat de betrokken omwonenden het samenspraakproces niet hebben beleefd als samenspraak. Ongehoord waren ze en dat zijn ze in feite gebleven. Figuranten in een toneelstuk met het doel om een vinkje te kunnen plaatsen bij ‘Samenspraak’.

Don Murphy of Murphy’s DON?
Wie zijn of haar hoop vestigde op de vers aangestelde supervisor Don Murphy kan bedrogen uitkomen. Het hangt er natuurlijk vanaf of je van excentriekere plannen houdt of misschien wat meer aandacht wil voor de mensen die al wonen in de directe omgeving. Het mag weinig verrassend heten dat in het interview van Michel Theeuwen in het Eindhovens Dagblad van vandaag niets te bespeuren valt over Murphy’s zienswijze aangaande bestaande bewoners. Hij zit nog in zijn inwerkperiode, laten we hem het voordeel van de twijfel geven.

Een blik in de toekomst
Het kan eigenlijk niet en het gebeurt eigenlijk ook nooit, maar soms, écht héél soms is een gemeente een beetje stout. Nog somser komt zoiets ook nog uit. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, maar ja ‘shit happens’. Zolang niet zichtbaar is hoe een overheid te werk gaat, zolang de gordijnen hermetisch gesloten blijven, net zolang mag aan de betrouwbaarheid van de lokale overheid niet worden getwijfeld. De controleerbare, zichtbare (!), werkwijze is immers prima in orde.

In Amsterdam ging het recentelijk mis en kwam Het Parool na een WOO-verzoek op de proppen met bewijs dat de hoofdstedelijke overheid bij burgerbijeenkomsten strategisch voorstanders in het publiek had geplaatst. ‘Undercover-ambtenaren’ zo viel te lezen.

In de hoofdstad van stadsprovincie Brainport is zoiets nóg onwaarschijnlijker omdat in Eindhoven van oudsher alles in het licht plaatsvindt. En toch… als we de sociale media mogen geloven is ook in Eindhoven sprake van voorgaren en afbakken. Blijkbaar is EHVXL, gekend voorstanders van de plannen rondom het Stadhuisplein, al twee jaar actief betrokken bij het schrijven van kaderstellend beleid aldus Skyscraper City:

Komt allen!
De publicatie op het hoogbouwforum sluit af met de oproep om een mooie afvaardiging te kunnen vormen met EHVXL. Dat is inderdaad buitengewoon handig als je weet dat er na de algemene presentatie gesprekken gaan plaatsvinden over de gepresenteerde plannen. In die gesprekken kan en moet het gebeuren. De gemeente Eindhoven zou op die van Amsterdam lijken wanneer ook onze ambtenaren EHVXL actief zouden oproepen om toch vooral in grote getale deel te nemen aan vergelijkbare bijeenkomsten. Maar daarvan is gelukkig geen bewijs te vinden.

Uit datzelfde Skyscraper City-platform is wel op te maken dat één van de actieve deelnemers een relevante ambtenaar is bij de gemeente. Voor de duidelijkheid: er is geen directe link aantoonbaar tussen EHVXL en de betreffende Eindhovense ambtenaar. Dat heeft er alles mee te maken dat Skyscraper City werkt met anonieme accounts.

Hoger, hoger, hoger!
Woensdag a.s. zal als een historische dag de boeken in gaan, vooropgesteld dat het opzetje lukt dat ik vermoed. Twee jaar geleden vond een soortgelijke bijeenkomst plaats waarbij op enig moment een spreekkoor de zaal kaapte. Er werd gepeild naar de mening van de aanwezigen waarbij de bouwhoogte centraal stond. Een spreekkoor overstemde het geheel: Hoger, hoger, hoger!

Komende woensdag zal het er minder luidruchtig aan toegaan maar niet minder effectief.  EHVXL en haar medestanders zullen het door hen mede-ontwikkelde beleid helpen ‘goedkeuren’. Mocht in de toekomst blijken dat de onvolprezen lokale overheid daarnaast daadwerkelijk undercover-ambtenaren inzette, dan adviseer ik de toekomstige directie van het Muziekgebouw haar tekst te enten op de reactie van haar collega-zaal ‘Pakhuis de Zwijger’.

De kans dat het op een Amsterdamse wijze misgaat (of naar buiten komt) is in Eindhoven gelukkig klein. De samenspraak in Eindhoven geeft daartoe immers geen enkele aanleiding, althans niet in de ogen van een willekeurige onafhankelijk betrokkene:

Samenspraakproces: serieus genomen

+++++++

Excuses aan de lezer

* Ik bied mijn excuses aan voor de woordkeuze in de titel. Hoewel ‘fucken’ inmiddels niet meer uit het gesproken Nederlands weg te denken is, schrik ik er zelf van als ik het in pixels op het scherm zie. Ik heb andere termen uitgeprobeerd maar blijkbaar is het monddood maken van burgers moeilijk netjes in één woord te vatten.

17 reacties

  • Okke

    Ook ik ben geen lid van EHVXL maar ik voel mij wel vertegenwoordigd door die club als regiobewoner.

    Het blijft altijd interessant om te zien in de huidige maatschappij dat een antigeluid meer decibellen weet te genereren dan wat voorstanders weten te creëeren.
    Wat mij betreft het grote probleem van de huidige tijd en een grote rem op de verdere ontwikkeling van onze regio.

    Het is pijnlijk om weer te moeten lezen dat er allerlei vertraging optreedt in projecten die hard hard nodig zijn. Projecten die er voor zorgen dat meer groen rond de stad in stand blijft terwijl de hoognodige lokale economie kan blijven groeien en mensen toch een dak boven hun hoofd kunnen veroorloven.

    Wellicht problematiek waar velen hier zich niet in kunnen plaatsen, maar waar ik op mijn werk bij collega’s wel degelijk de stress van terug zie. Denk aan hen, denk aan je kleinkinderen en vooral denk aan de consequentie van jullie decibellen.

    • Bob

      Ik maak me zorgen vanwege mijn eigen tieners. Mag dat ook? Ik denk dat velen hier zich heel goed kunnen plaatsen in de problematiek die jij beschrijft. Maar er is, bijvoorbeeld rondom het Stadhuisplein, een ander probleem dan alleen de woningnood. Dat heb ik dan ook getracht aan te kaarten omdat je de bestaande populatie serieus moet nemen. Dat is, zo oordeelt het door mij aangehaalde evaluatierapport, niet goed gelukt.

  • Beste Bob,

    Ik had mij voorgenomen niet meer op deze site op je berichten te reageren. Maar als je hier op deze klankkast website dit soort overduidelijke lulkoek gaat lopen verkopen voel ik mij toch geroepen om er iets van te zeggen.

    Ik ben bestuurslid van EHVXL. Ik ben degene die dat bericht op Skyscrapercity heeft geschreven. En ik was voor EHVXL ook onderdeel van de klankbordgroep belangengroepen Stadhuisplein. Overigens slechts een van de drie klankbordgroepen die de gemeente heeft opgericht (de andere twee bestonden uit resp. omwonenden en ontwikkelaars/perceeleigenaren van de panden rondom het Stadhuisplein) om feedback uit de samenleving te kunnen ophalen over hoe verschillende groepen in de stad dachten over de toekomst van het Stadhuisplein. Deze klankbordgroepen zijn in februari 2021 gestart, nu dus een kleine 2 jaar geleden. That’s it. En niet meer. Binnen die klankbordgroep belangenverenigingen waren vertegenwoordigers aanwezig van verschillende klankbordgroepen, te weten EHVXL, de Henri van Abbe Stichting, De Stichting Bescherming Wederopbouwerfgoed Eindhoven, Trefpunt Groen Eindhoven en de Stichting Beter Eindhoven. Ook zij zijn dus al sinds de oprichting van die klankbordgroep een kleine 2 jaar geleden op dezelfde manier als wij betrokken geweest bij de invulling van dat kaderstellende stuk het ‘Integraal Gebiedskader Stadhuisplein’, beter bekend als het IGK. Je suggestie dat EHVXL dus meer invloed heeft gehad dan andere groepen is latente onzin en nergens op gebaseerd, en ik ga er dan dus ook vanuit dat je deze opmerking terug neemt. Sterker nog, EHVXL was regelmatig de enige die het pro-geluid heeft laten horen, tegenover drie conservatieve belangengroepen (HvA, SBWE en SBE) die vooral tegen waren. Aangezien iedere groep evenveel belang in deze klankbordgroep had kun je zeggen dat het pro-geluid eigenlijk maar 1/5e van de uiteindelijke stem heeft gehad. Iedereen die betrokken is geweest bij deze klankbordgroep kan dit bevestigen, inclusief de heer Van Stokkum die hierboven zo mooi op je blog reageert. Het pro-geluid is tijdens het samenspraak proces dus eerder onder- dan oververtegenwoordig geweest.

    Je verhaal dan EHVXL onderdeel uitmaakt van de gemeente, dan wel door de gemeente als een soort pro-hoogbouw koekoeksjong wordt ingezet of door de gemeente wordt geinstrueerd om een bepaalde stem te laten horen is eveneens totale onzin. Als deelnemers aan de hierboven genoemde klankbordgroep zijn wij inderdaad uitgenodigd om naar de inspraak avond te komen. Diezelfde uitnodiging is ook naar de andere leden van de klankbordgroep gegaan, te weten dus de HvA, SBWE, SBE en Trefpunt Groen. En naar de leden van de andere twee klankbordgroepen. Alle genodigden hebben zelf de vrijheid om een afvaardiging naar de informatie avond te sturen. En dat doen wij dus ook. Diezelfde vrijheid hebben ook de andere belangenverenigingen, en ik ga er dan ook van uit dat zij deze uitnodiging op dezelfde manier naar hun achterban gestuurd hebben. Mochten ze dat niet gedaan hebben is dat hun eigen probleem. Daarbij is de informatieavond sowieso voor iedereen vrij te bezoeken, ook voor mensen die geen expliciete uitnodiging hebben gekregen.

    EHVXL is een volledig onafhankelijke vereniging die NIET is verbonden aan de gemeente, noch gefinancierd wordt door de gemeente. Onze leden zijn vrijwilligers die in hun eigen tijd en zonder vergoeding tijd stoppen in dit soort trajecten. Iedere verdachtmaking dat wij ‘geinstrueerd worden door ambtenaren’ werp ik verre van mij, en is een ongefundeerde en onbewezen leugen. Ik verwacht dan ook dat je deze opmerking eveneens terugneemt. EHVXL vertegenwoordigt een groep Eindhovenaren die wel graag stedelijke ontwikkeling in Eindhoven ziet, die voor meer woningbouw, verdichting en vergroening is en inderdaad, mits van goede kwaliteit en goed ingepast, pro-hoogbouw. Daarmee vertegenwoordigen we een hele grote groep Eindhovenaren, wiens mening even veel recht heeft om gehoord te worden dan die van mensen die een andere mening hebben. En wij laten ons dus ook horen. Dat heet democratie. Het zou je sieren om deze mensen in hun waarde te laten.

    • Bob

      Hallo Jeffrey,

      Allereerst dankjewel voor je reactie.

      Je noemt nu allerlei zaken die ik geschreven / gesteld zou hebben. Ik denk geenszins dat EHVXL een verlengstuk is van de overheid. Maar ik constateer wel een aantal andere zaken waarbij je ook zelf goed moet kijken of ik het heb over EHVXL of over SkyscraperCity. Dat zijn voor mij twee verschillende entiteiten. Ik heb daarom ook aangegeven: “Voor de duidelijkheid: er is geen directe link aantoonbaar tussen EHVXL en de betreffende Eindhovense ambtenaar.”

      Evenmin heb ik geschreven dat EHVXL geïnstrueerd zou worden door ambtenaren.

      Dat EHVXL pro-hoogbouw is, is a) een goed recht en b) evident. En EHVXL laat zich horen. Allemaal prima. Hoe groot de groep is die EHVXL vertegenwoordigt laat ik in het midden.

      Tot slot: je vraagt me om mensen in hun waarde te laten. Ik denk dat ik dat heel aardig doe. Ik heb een wedervraag: hoe beoordeel je de mate waarin andersdenkenden op SkyscraperCity worden weggezet?

      • Beste Bob,

        Je doet nu of je neus bloedt, maar dat is natuurlijk onzin. Je speelt in dit stuk meerdere keren met de gedachte dat er onder de oppervlakte misschien wel degelijk allerlei zaken onderhands gebeuren, of dat wij geinstrueerd zijn door de gemeente. Inderdaad zeg je daarna heel hard dat dat niet te bewijzen valt, maar dan is het zaadje dat dit wellicht toch wel mogelijk is al geplant. En dat weet jij heel goed. Dit is een klassieke techniek, die recent ook door oa leden van Forum voor Democratie veel gebruikt wordt. “Ik stel alleen maar vragen?!”

        Die suggestie zelf is nergens op gebaseerd en ook niet waar. Als je zulke beschadigende en suggestieve verwijten maakt moet je wel met bewijs komen. Wat je niet hebt, want dat bewijs is er niet. Het is namelijk niet waar.

        “En toch… als we de sociale media mogen geloven is ook in Eindhoven sprake van voorgaren en afbakken. Blijkbaar is door EHVXL, gekend voorstanders van de plannen rondom het Stadhuisplein, al twee jaar actief betrokken bij het schrijven van kaderstellend beleid aldus Skyscraper City:”

        “Dat is inderdaad buitengewoon handig als je weet dat er na de algemene presentatie gesprekken gaan plaatsvinden over de gepresenteerde plannen.”

        “De gemeente Eindhoven zou op die van Amsterdam lijken wanneer ook onze ambtenaren EHVXL actief zouden oproepen om toch vooral in grote getale deel te nemen aan vergelijkbare bijeenkomsten. Maar daarvan is gelukkig geen bewijs te vinden.”

        “Mocht in de toekomst blijken dat de onvolprezen lokale overheid daarnaast daadwerkelijk undercover-ambtenaren inzette, dan adviseer ik de toekomstige directie van het Muziekgebouw haar tekst te enten op de reactie van haar collega-zaal ‘Pakhuis de Zwijger’.”

        • Over de reactie van mensen op Skyscrapercity op ‘andersdenkenden’: daar heb ik noch iets mee te maken, noch invloed op. Die reacties zijn inderdaad niet altijd even netjes. Maar dat ligt buiten mij of EHVXL. Uitspraken van mensen op SSC zijn geen uitspraken van EHVXL.

        • Bob

          Als jij denkt dat ik denk dat EHVXL gelieerd is aan de gemeente dan moet ik mijn hele tekst gaan herzien. O nee, toch niet: het staat er namelijk niet.

          En ja, ik hoop dat dit altijd zo zal blijven. Van de andere kant moeten we niet denken dat wat in Amsterdam kan gebeuren in Eindhoven onmogelijk is. Dat zou naïef zijn. Dat is een les die we niet van FvD maar van Pieter Omtzigt kunnen leren. Ook in de Eindhovense praktijk gebeuren soms rare dingen, bijvoorbeeld bij het samenspraakgebeuren zoals ik in mijn tekst omschreef.

          • Bob

            Ik ben overigens van mening dat je als organisatie wel degelijk iets mag zeggen over het fatsoen op SSC. Je bent er niet verantwoordelijk voor, maar je kunt en mag er best iets van vinden naar mijn mening.

  • Eindhovenaar

    Ik ben geen lid, maar EHVXL geeft volgens mij gewoon een eigen onafhankelijk geluid. Mag dat niet gehoord worden omdat jij het er niet mee eens bent? Vind dat je ze nogal onsmakelijk weg zet, niet de eerste keer.

    Wederom niet onderbouwd op feiten, zonder bronnen. Maar onderbuikgevoelens.

    Prima dat er diverse geluiden zijn, trefpunt groen of een stichting wederopbouw zal vanuit eigen standpunt weer een geluid afgeven. Mooi toch! Of zitten daar misschien undercover ambtenaren tussen, die er nog meer groen door gaan drukken ;). Mag wel!

  • Pjotr

    Dank Bob voor dit eerlijke verhaal.

    Helaas ontbreekt het hier in de regio nog steeds te vaak, om verder zo open en eerlijk te kunnen schrijven. En dat is waar ik het o.a. over wil hebben.

    De afgelopen jaren is helder geworden, watvoor een grote problemen deze stad kent.

    Dat diegene die met het glozzy maken van moeilijke maatschappelijke boodschappen bezig zijn, doen eigenlijk besmet werk. Zij zijn de stoottroepen, van iets heel duisters.
    Dat duistere heeft dan te maken, met: bouwlobby’s, vastgoedpartijen, accountants, juristen, notarissen, administratie kantoren en een gecorrumpeerd bestuurlijk systeem.

    In Eindhoven heerst een enorme angst, om vrij te kunnen spreken. Dit omdat men al snel wordt geïntimideerd bij een afwijkende mening. Daardoor verliest men werk vanuit de keten of zelfs haar inkomenszekerheid.

    Veel stootstroepachtige partijen doen hun werk uitstekend. Soms zwaar gesubsidieerd of m.b.v. witwasachtige constructies.

    Daardoor blijft Eindhoven dus een intellectueel dom dorp, waar veel dikke auto’s rondrijden, en het een grote “kampuitstraling” kent..
    Ik zal nu wel weer iets fouts hebben opgeschreven…

    De kreet; Boeren, Boeren, Boeren past dus bij ons.

    De brainwash slaagt ook keer op keer, tot die ontploft of mislukt.

    En dat is aan het gebeuren in Eindhoven. Veel jonge mensen beginnen dit door te krijgen, en dat is hoopvol.

    Nu er economische tegenwind is, komen de stoottroepen en zwijgend, zichzelf verrijkende politiek, handen, tijd en kennis tekort. Heel veel tekort.

    Om dit enge proces te keren, zal men dus moeten stoppen met liegen o.a.
    Stoppen met liegen en bedriegen. Met de echte boodschap aan de slag moeten gaan.

    In de huidige situatie zie ik dit nog niet gebeuren.

    Wat het Stadhuisplein betreft, gaat het de komende jaren vermoed ik niet lukken om hier iets op te leveren.
    Hoogstens een groot XL achtig portocabin dorp, met veel graffiti.

  • Peter

    Ik vond het samenspraakproces fcking goed! De uitkomsten waren wat minder, maarja zo gaat dat met samenspraak. Je kan nooit helemaal je zin krijgen. En dat is maar goed ook. Want een omwonende is subjectief. Laat staan dat een ‘leek’ alle belangen kan afwegen en daar keuzes in maken.

    Vreemd dat je EHVXL aanhaalt. Volgens mij hebben ze deelgenomen aan het samenspraakproces en zo invloed gehad op het kaderstellend beleid. Net als de omwonende en andere belanghebbende partijen. Wat is daar fout aan? En waarom zou een ambtenaar niet actief zijn op een forum of een informatieavond mogen bijwonen?

    Ik kan je wantrouwen jegens overheden en wetenschap niet wegnemen, maar hopelijk kan ik je wel laten inzien dat anderen het niet zo donker inzien.

  • Bas van Stokkom

    Goed dat je deze kwestie weer onder de aandacht brengt Bob.
    De klankbordgroep rondom de Gebiedsvisie Stadhuisplein voldeed bepaald niet aan samenspraak.
    De visie van het Bewonersbelang Herinrichting Stadhuisplein – bouw torens van maximaal 85 meter – werd door de gemeente volkomen genegeerd,
    Voor die visie zie:
    https://www.ed.nl/opinie/focus-niet-op-hoogte-omwonenden-willen-een-toegankelijk-en-levendig-plein-met-bescheiden-torens~a672ecab6/
    Onderzoeksbureau MoVisie heeft een hielenlikkend rapportje afgeleverd en hoopt weer snel op schoot te kruipen van B&W.

    • Eindhovenaar

      Snap die aversie tegen hoogte totaal niet. 85m of 105m gaat vanaf het maaiveld echt niks uitmaken. Zou me eerder zorgen maken over de uitstraling en compositie.

      Maarja het is maar waar je wakker van ligt, schijnbaar hoogte!

    • Okke

      Geven krachttermen als hielenlikkend rapportje niet het probleem van dit debat aan? Er wordt gerefereerd aan taal op een forum terwijl hier mensen (diezelfde mensen hanteren dergelijke opruiende trumpiaanse taal ook in ons plaatselijke suffertje, “het ED”) een nog neerbuigender en onprofessioneel taalgebruik hanteren in de onderbouwing van hun punten?

      Nogmaals… pijnlijk. Zeker van mensen die jarenlang projecten vertragen en traineren zonder ogenschijnlijk resultaat (zie de ontwikkeling rond het DAF museum).

      • Bob

        ‘Hielenlikkend rapportje’ zou ook mijn woordkeus niet zijn. En ja, daar had ik dan ook een opmerking over kunnen schrijven. Waar doel jij nu op m.b.t. het DAF-museum?

Laat een antwoord achter aan Bob Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *